Reading Center

... hoc praetore oppressam esse aere alieno^[*]aere alieno ς: alieniso V Galliam. A quibus versuras tantarum pecuniarum factas^[*]factas χl: tactas V: tractas k esse dicunt? a Gallis? nihil minus. A quibus igitur? A civibus Romanis qui negotiantur in Gallia. cur eorum verba non ^[*]non ς: om. V audimus? cur eorum tabulae nullae proferuntur? insector ultro atque insto accusatori, iudices; insector, inquam, et flagito^[*]flagitio Vχ1 testis. plus ego in hac causa laboris et operae consumo in poscendis testibus quam ceteri defensores in refutandis. audaciter ^[*]audaciter V: audacter ς hoc dico, iudices, non temere confirmo. Referta Gallia negotiatorum est, plena civium Romanorum. nemo Gallorum sine cive Romano quicquam negoti gerit, nummus in Gallia nullus sine civium Romanorum tabulis commovetur.

videte quo descendam, iudices, quam longe videar ab consuetudine mea et cautione ac diligentia discedere. Vnae^[*]unae ς: una V tabulae proferantur, in quibus vestigium sit aliquod quod significet pecuniam M. ^[*]M. suppl. Baiter Fonteio datam, unum^[*]unum ς: unam V ex tot^[*]tot Gulielmius: toto codd.: tanto Halm negotiatorum, colonorum, publicanorum, aratorum, pecuariorum numero testem producant^[*]producant ς: producantur V ; vere accusatum esse concedam. pro di immortales! quae haec est^[*]est haec χ causa, quae defensio? provinciae Galliae M. Fonteius praefuit, quae constat ex eis generibus hominum et civitatum qui, ut vetera mittam, partim nostra memoria bella cum populo Romano acerba ac diuturna gesserunt, partim^[*]partim del. Madvig modo ab nostris imperatoribus subacti, modo bello domiti, modo triumphis ac monumentis notati, modo ab senatu agris urbibusque multati sunt, partim qui cum ipso M. Fonteio ferrum ac manus contulerunt multoque eius sudore ac labore sub populi Romani imperium dicionemque ceciderunt.

est in eadem provincia Narbo Martius, colonia nostrorum civium, specula populi Romani ac propugnaculum istis ipsis nationibus oppositum et obiectum; est item urbs Massilia, de qua ante dixi, fortissimorum fidelissimorumque sociorum, qui Gallicorum bellorum pericula praecipuis populi Romani praemiis^[*]praecipuis p. R. praemiis scripsi: P. R. copiis .. r. mis V1: P. R. copiisq; remis V2 (que i. e. quaere omissum aliquid significat, cf. Mur. 51): P. R. copiis remisque ς: populi Romani copiis atque praemiis Madvig compensarunt^[*]compensarunt V ; est praeterea maximus ^[*]maximus suppl. Hotoman numerus civium Romanorum atque^[*]atque del. Hotoman equitum^[*]equitum supplevi (i. e. Gallicorum, cf. § 26, Caes. B. G. vi. 15), hominum honestissimorum. huic provinciae quae ex hac generum varietate constaret M. Fonteius, ut dixi, praefuit; qui erant hostes, subegit, qui proxime^[*]proximi codd.: corr. Hotoman fuerant, eos ex eis agris quibus erant multati decedere coegit, ceteris qui^[*]his qui V idcirco magnis saepe erant bellis superati ut semper populo Romano parerent, magnos equitatus ad ea bella quae tum in toto orbe terrarum a populo Romano gerebantur, magnas pecunias ad eorum stipendium, maximum frumenti numerum ad Hispaniense bellum tolerandum imperavit.

is qui gessit in iudicium vocatur, vos qui in re non interfuistis causam una cum populo Romano cognoscitis, dicunt contra quibus invitissimis imperatum est, dicunt qui ex agris^[*]ex agris agris Schütz ex^[*]ex om. l Cn. Pompei decreto decedere sunt coacti, dicunt qui ex belli^[*]belli Madvig: bello codd. caede et fuga nunc primum audent contra M. Fonteium inermem consistere. quid? coloni Narbonenses quid volunt, quid existimant? hunc per vos salvum ^[*]salvum supplevi volunt, se per^[*]se per Naugerius (1): semper codd. hunc incolumis^[*]incolumem codd.: corr. Naugerius (1) existimant esse. quid Massiliensium civitas? hunc praesentem eis adfecit honoribus quos habuit amplissimos; vos autem absens orat atque obsecrat ut sua religio, laudatio, auctoritas aliquid apud vestros animos momenti habuisse videatur.

quid? civium Romanorum quae voluntas est? nemo est ex tanto numero quin^[*]quin ς: quia V hunc optime de provincia, de imperio, de sociis et civibus meritum esse arbitretur. quoniam igitur, iudices^[*]iudices k: vidctis cett. (cf. § § 21, 42), qui oppugnatum^[*]oppugnent χl, ed. R M. Fonteium cognostis^[*]cognostis post velint hab. k , qui defensum velint, statuite nunc quid vestra aequitas, quid populi Romani dignitas postulet, utrum colonis vestris, negotiatoribus vestris, amicissimis atque antiquissimis sociis et credere et consulere malitis, an eis^[*]malitis an iis k: malitisanis V: an adversariis χl quibus neque propter iracundiam fidem neque propter infidelitatem honorem habere debetis.