De lege agraria contra Rullum, Orationes Volume IV, Cicero, Marcus Tullius, creator; Clark, Albert Curtis, 1859-1937, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Vt vero totam Italiam suis praesidiis
obsidere atque occupare cogitet, quaeso, Quirites, cognoscite.
permittit
xviris ut in omnia municipia, in omnis colonias totius Italiae
colonos deducant quos velint, eisque colonis agros dari iubet. num
obscure maiores opes quam libertas vestra pati potest, et maiora praesidia
quaeruntur, num obscure regnum constituitur, num obscure libertas vestra
tollitur? nam cum idem omnem pecuniam, maximam multitudinem
obtinebunt, idem totam Italiam suis opibus obsidebunt, idem
vestram libertatem suis praesidiis et coloniis interclusam tenebunt, quae spes
tandem, quae facultas recuperandae vestrae libertatis relinquetur?
at enim ager Campanus hac lege dividetur orbi terrae pulcherrimus et
Capuam colonia deducetur, urbem amplissimam atque ornatissimam. quid
ad haec possumus dicere? de commodo prius vestro dicam, Quirites;
deinde ad amplitudinem et dignitatem revertar, ut, si quis agri aut oppidi
bonitate delectatur, ne quid exspectet, si quem rei indignitas commovet, ut huic
simulatae largitioni resistat. ac primum de oppido dicam, si quis est
forte quem Capua magis quam Roma delectet. V milia colonorum Capuam scribi
iubet; ad hunc numerum quingenos sibi singuli sumunt.