De Inventione, Rhetorici libri duo qui vocantur de inventione. Cicero, Marcus Tullius, creator; Stroebel, Eduard, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
negotiis autem quae sunt adtributa, partim sunt con-
tinentia cum ipso negotio, partim in gestione negotii
considerantur, partim adiuncta negotio sunt, partim
negotium consequuntur.
Continentia cum ipso negotio sunt ea, quae semper
affixa esse videntur ad rem neque ab ea possunt se-
parari. ex his prima est brevis conplexio totius neg-
otii, quae summam continet facti, hoc modo: parentis
occisio, patriae proditio; deinde causa eius summae,
per quam et quam ob rem et cuius rei causa factum
sit, quaeritur; deinde ante gestam rem quae facta sint
continenter usque ad ipsum negotium; deinde, in ipso
gerendo negotio quid actum sit; deinde, quid postea
factum sit.
In gestione autem negotii, qui locus secundus erat
de iis, quae negotiis adtributa sunt, quaeretur locus,
tempus, modus, occasio, facultas. locus consideratur,
in quo res gesta sit, ex opportunitate, quam videatur
habuisse ad negotium administrandum. ea autem op-
portunitas quaeritur ex magnitudine, intervallo, longin-
quitate, propinquitate, solitudine, celebritate, natura
ipsius loci et vicinitatis et totius regionis; ex his
etiam attributionibus: sacer profanus, publicus anne
privatus, alienus an ipsius, de quo agitur, locus sit aut
fuerit.