De Inventione, Rhetorici libri duo qui vocantur de inventione. Cicero, Marcus Tullius, creator; Stroebel, Eduard, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Ostendemus autem, quod polliciti sumus, hoc modo:
quae perspicuam omnibus veritatem continet assump-
tio, nihil indiget approbationis. ea est huiusmodi: "si
oportet velle sapere, dare operam philosophiae con-
venit." hic propositio indiget approbationis; non enim
perspicua est neque constat inter omnes, propterea
quod multi nihil prodesse philosophiam, plerique etiam
obesse arbitrantur; assumptio perspicua; est enim
haec: "oportet autem velle sapere." hoc quia ipsum ex
se perspicitur et verum esse intellegitur, nihil attinet
approbari. quare statim concludenda est argumentatio.
est ergo assumptio quaedam, quae approbationis non
indiget; nam quandam indigere perspicuum est. se-
parata est igitur ab adsumptione approbatio. falsum
ergo est non esse plus quam tripertitam argumenta-
tionem. Atque ex his illud iam perspicuum est, esse
quandam argumentationem, in qua neque propositio
neque assumptio indigeat approbationis, huiusmodi, ut
certum quiddam et breve exempli causa ponamus: "si
summopere sapientia petenda est, summo opere stul-
titia vitanda est: summo autem opere sapientia pe-
tenda est: summo igitur opere stultitia vitanda est."
hic et propositio et assumptio perspicua est; quare
neutra quoque indiget approbatione. ex hisce om-
nibus illud perspicuum est approbationem tum adiungi,
tum non adiungi. ex quo cognoscitur neque in pro-
positione neque in assumptione contineri approba-
tionem, sed utramque suo loco positam vim suam tam-
quam certam et propriam obtinere. quodsi ita est,
commode partiti sunt illi, qui in quinque partes tri-
buerunt argumentationem.