De Oratore, Rhetorica Tomus I. Cicero, Marcus Tullius, creator; Wilkins, Augustus S. (Augustus Samuel), d. 1905, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Accedit vero,
quo facilius percipi cognoscique ius civile possit, quod
minime plerique arbitrantur, mira quaedam in cognoscendo
suavitas et delectatio; nam, sive quem haec Aeliana studia
delectant, plurima est et in omni iure civili et in pontificum
libris et in xii tabulis antiquitatis effigies, quod et verborum
vetustas prisca cognoscitur et actionum genera quaedam
maiorum consuetudinem vitamque declarant; sive quem
civilis scientia, quam Scaevola non putat oratoris esse
propriam, sed cuiusdam ex alio genere prudentiae, totam
hanc descriptis omnibus civitatis utilitatibus ac partibus xii
tabulis contineri videbit: sive quem ista praepotens et
gloriosa philosophia delectat,—dicam audacius—hosce habet
fontis omnium disputationum suarum, qui iure civili et
legibus continentur: ex his enim et dignitatem maxime
expetendam videmus, cum vera virtus atque honestus
labor honoribus, praemiis, splendore decoratur, vitia autem
hominum atque fraudes damnis, ignominiis, vinclis, verberibus,
exsiliis, morte multantur;
et docemur non infinitis
concertationumque plenis disputationibus, sed auctoritate
nutuque legum domitas habere libidines, coercere omnis
cupiditates, nostra tueri, ab alienis mentis, oculos, manus
abstinere.