De Oratore, Rhetorica Tomus I. Cicero, Marcus Tullius, creator; Wilkins, Augustus S. (Augustus Samuel), d. 1905, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
"lacerat lacertum Largi mordax Memmius." Perspicitis
genus hoc quam sit facetum, quam elegans, quam oratorium,
sive habeas vere quod narrare possis, quod tamen est mendaciunculis
aspergendum, sive fingas. Est autem huius
generis virtus, ut ita facta demonstres, ut mores eius,
de quo narres, ut sermo, ut vultus omnes exprimantur, ut
eis, qui audiunt, tum geri illa fierique videantur.
In re est
item ridiculum, quod ex quadam depravata imitatione sumi
solet, ut idem Crassus: "per tuam nobilitatem, per vestram
familiam!" Quid aliud fuit, in quo contio rideret, nisi
illa vultus et vocis imitatio? "Per tuas statuas!" vero
cum dixit et extento bracchio paulum etiam de gestu
addidit, vehementius risimus. Ex hoc genere est illa
Rosciana imitatio senis:
"tibi ego, Antipho, has sero, inquit; seniumst, quom audio."
Atqui ita est totum hoc ipso genere ridiculum, ut cautissime
tractandum sit; mimorum est enim et ethologorum,
si nimia est imitatio, sicut obscenitas. Orator surripiat
oportet imitationem, ut is, qui audiet, cogitet plura quam
videat; praestet idem ingenuitatem et ruborem suum verborum
turpitudine et rerum obscenitate vitanda.