De Oratore, Rhetorica Tomus I. Cicero, Marcus Tullius, creator; Wilkins, Augustus S. (Augustus Samuel), d. 1905, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Est enim
eloquentia una quaedam de summis virtutibus; quamquam
sunt omnes virtutes aequales et pares, sed tamen est specie
alia magis alia formosa et inlustris, sicut haec vis, quae
scientiam complexa rerum sensa mentis et consilia sic verbis
explicat, ut eos, qui audiant, quocumque incubuerit, possit
impellere; quae quo maior est vis, hoc est magis probitate
iungenda summaque prudentia; quarum virtutum expertibus
si dicendi copiam tradiderimus, non eos quidem oratores
effecerimus, sed furentibus quaedam arma dederimus.
Hanc, inquam, cogitandi pronuntiandique rationem vimque
dicendi veteres Graeci sapientiam nominabant; hinc illi
Lycurgi, hinc Pittaci, hinc Solones atque ab hac similitudine
Coruncanii nostri, Fabricii, Catones, Scipiones fuerunt, non
tam fortasse docti, sed impetu mentis simili et voluntate.
Eadem autem alii prudentia, sed consilio ad vitae studia
dispari quietem atque otium secuti, ut Pythagoras, Democritus,
Anaxagoras, a regendis civitatibus totos se ad cognitionem
rerum transtulerunt; quae vita propter tranquillitatem
et propter ipsius scientiae suavitatem, qua nihil est
hominibus iucundius, pluris, quam utile fuit rebus publicis,
delectavit.