Tusculanae Disputationes, Cicero, Marcus Tullius, creator; Pohlenz, M, 1872-1962, editor
Sed ut deos esse natura opinamur, qualesque[*]que del. Bai. sint, ratione cognoscimus,[*]quodsi ... 235, 6 cognoscimus (omissis 235,2 maxume ... 235, 4 habiturus) H (libere) sic permanere animos arbitramur consensu nationum omnium, qua in sede maneant qualesque sint, ratione discendum est. cuius ignoratio[*]ingnoratio GV1 finxit inferos easque formidines, quas tu contemnere non sine causa videbare. in terram enim cadentibus corporibus isque humo tectis, e quo[*]aquo V1 (aq in r. 1) eqd V2 mg. dictum est humari, sub terra censebant reliquam vitam agi mortuorum; quam eorum opinionem magni errores consecuti sunt, quos auxerunt poëtae.
frequens enim consessus[*]quos... con in r. K1 [*]consessus ς consensu X, s in fine add. V1 theatri, in quo sunt mulierculae et pueri, movetur audiens tam grande carmen:
Adsum
Trag. inc. 73
atque advenio Acherunte
acher
Figure here!
onte K (u ss.c)
vix via alta atque ardua
Per speluncas saxis structas asperis pendentibus
Maxumis, ubi rigida constat crassa
crassa s. v. add. Kc
caligo inferum,
ubi ...inferum Non. 272,39
tantumque valuit error—qui mihi quidem iam sublatus videtur—, ut, corpora cremata cum scirent, tamen ea fieri apud inferos fingerent, quae sine corporibus nec fieri possent[*]possunt V2 nec intellegi. animos enim per se[*]se s. v. add. Vc ipsos viventis[*]vigentis ex viventis V1 non poterant mente complecti, formam aliquam figuramque quaerebant. inde Homeri tota νέκυια,[*]νεξυια KRV (sed α in pα corr. 1) necyia mai. litt. G νερξυο mantia RK nepsyomantia mai. litt. G psichomantia, sed psicho in r. V1 aut 2 (ex div. 1, 132) corr. Dav. inde ea quae meus amicus Appius νεκυομαντεῖα faciebat, inde[*]-de in om. K1 add. c in vicinia[*]vitia KRV1 (vicinia corr. 1) vicia G nostra Averni lacus,
p.236
unde animae excitantur obscura umbra opertae,
apertae (vel ę, -e K1)
opertę corr. V1K2
imagines
mortuorum, alto ostio
hostio alte (altę K1)
ostio ς alto corr. K2V1aut2 ς. locum rest. Leo. alii aut imagines mortuorum in fine relicta male Ciceroni ipsi tribuunt aut ibi mort. imagines scribunt (praeterea aperto ex ostio Mdv. opertae ex ostio Ribb. altae Klotz)
Acheruntis,
acheruntis (acherontis KV1 e corr.) s. s. imagines mortuorum X
salso sanguine.
Trag. inc. 76 cf. Leo Progr. Gott. 1910 p. 21.
has tamen imagines loqui volunt, quod fieri nec sine lingua nec sine palato nec sine faucium laterum pulmonum vi et figura potest. nihil enim animo videre poterant, ad oculos omnia referebant.