de Natura Deorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Plasberg, Otto, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Empedocles autem multa alia
peccans in deorum opinione turpissume labitur. quattuor enim naturas, ex quibus omnia constare censet,
p.13
divinas esse vult; quas et nasci et extingui perspicuum
est et sensu omni carere. Nec vero Protagoras, qui
sese negat omnino de deis habere quod liqueat, sint
non sint qualesve sint, quicquam videtur de natura
deorum suspicari. Quid Democritus, qui tum imagines
eorumque circumitus in deorum numero refert, tum
illam naturam quae imagines fundat ac mittat, tum
sententiam intellegentiamque nostram, nonne in maximo
errore versatur? cum idem omnino, quia nihil semper
suo statu maneat, neget esse quicquam sempiternum,
nonne deum omnino ita tollit, ut nullam opinionem
eius reliquam faciat? Quid aer, quo Diogenes Apolloniates utitur deo, quem sensum habere potest aut
quam formam dei?
Iam de Platonis inconstantia longum est dicere, qui in Timaeo patrem huius mundi
nominari neget posse, in Legum autem libris quid sit
omnino deus anquiri oportere non censeat. quod vero
sine corpore ullo deum vult esse (ut Graeci dicunt
ἀσώματον), id quale esse possit intellegi non potest:
careat enim sensu necesse est, careat etiam prudentia,
careat voluptate; quae omnia una cum deorum notione conprehendimus. idem et in Timaeo dicit et in
Legibus et mundum deum esse et caelum et astra et
terram et animos et eos quos maiorum institutis accepimus. quae et per se sunt falsa perspicue et inter
se vehementer repugnantia.