de Natura Deorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Plasberg, Otto, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Sunt enim philosophi et fuerunt qui omnino nullam habere censerent
rerum humanarum procurationem deos. quorum si vera
sententia est, quae potest esse pietas quae sanctitas
quae religio? haec enim omnia pure atque caste tribuenda deorum numini ita sunt, si animadvertuntur
ab is et si est aliquid a deis inmortalibus hominum
generi tributum; sin autem dei neque possunt nos iuvare nec volunt nec omnino curant nec quid agamus
animadvertunt nec est quod ab is ad hominum vitam
permanare possit, quid est quod ullos deis inmortalibus cultus honores preces adhibeamus? in specie
autem fictae simulationis sicut reliquae virtutes item
pietas inesse non potest; cum qua simul sanctitatem
et religionem tolli necesse est, quibus sublatis perturbatio vitae sequitur et magna confusio;
atque haut scio
an pietate adversus deos sublata fides etiam et societas
p.3
generis humani et una excellentissuma virtus iustitia tollatur. Sunt autem alii philosophi, et hi quidem magni atque nobiles, qui deorum mente atque
ratione omnem mundum administrari et regi censeant,
neque vero id solum, sed etiam ab isdem hominum
vitae consuli et provideri; nam et fruges et reliqua
quae terra pariat et tempestates ac temporum varietates caelique mutationes, quibus omnia quae terra
gignat maturata pubescant, a dis inmortalibus tribui
generi humano putant, multaque quae dicentur in his
libris colligunt, quae talia sunt ut ea ipsa dei inmortales ad usum hominum fabricati paene videantur.
Contra quos Carneades ita multa disseruit, ut excitaret homines non socordes ad veri investigandi cupiditatem.