Epistulae ad Atticum, Epistulae Volume II, Pars Prior Pars Posterior Epistulae Ad Atticum. Cicero, Marcus Tullius, creator; Purser, Louis Claude, 1854-1932, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
7
1
Scr. Athenis xvii K. Nov. a. 704 (50).
CICERO ATTICO salutem
dederam equidem L. Saufeio litteras et dederam ad te
unum, quod cum non esset temporis mihi ad scribendum satis, tamen hominem tibi tam
familiarem sine meis litteris ad te venire nolebam; sed ut philosophi ambulant, has tibi
redditum iri putabam prius. sin iam illas accepisti, scis me
Athenas venisse pr. Idus Octobris, e navi egressum in
Piraeum tuas ab Acasto nostro litteras accepisse,
conturbatum quod cum febre Romam venisses, bono tamen animo esse coepisse
quod Acastus ea quae vellem de adlevato corpore tuo nuntiaret, cohorruisse
autem me eo quod tuae litterae de legionibus Caesaris adferrent, et egisse
tecum ut videres ne quid φιλοτιμία eius quem nosti
nobis noceret; et, de quo iam pridem ad te scripseram, Turranius autem
secus tibi Brundisi dixerat (quod ex iis litteris cognovi quas a
Xenone, optimo viro, accepi), cur fratrem provinciae non praefecissem
exposui breviter. haec fere sunt in illa epistula.
nunc audi reliqua.
per fortunas! omnem tuum amorem quo me es amplexus omnemque tuam prudentiam
quam me hercule in omni genere iudico singularem confer ad eam curam ut de omni
statu meo cogites. videre enim mihi videor tantam dimicationem, nisi idem
deus qui nos melius quam optare auderemus Parthico bello liberavit
respexerit rem publicam,—sed tantam quanta numquam fuit. age, hoc
malum mihi commune est cum omnibus. nihil tibi mando ut de eo cogites, illud
meum proprium πρόβλημα, quaeso, suscipe.
videsne ut te auctore sim utrumque complexus? ac vellem a
principio te audisse amicissime monentem.
""
sed aliquando tamen persuasisti ut alterum complecterer quia de me erat
optime meritus, alterum quia tantum valebat. feci igitur itaque effeci omni
obsequio ut neutri illorum quisquam esset me carior.
ἀλλ' ἐμὸν οὔποτε θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔπειθεσ
haec enim cogitabamus, nec mihi coniuncto cum Pompeio fore
necesse peccare in re publica aliquando nec cum Caesare sentienti pugnandum
esse cum Pompeio. tanta erat illorum coniunctio. nunc
impendet, ut et tu ostendis et ego video, summa inter eos contentio. me autem
uterque numerat suum, nisi forte simulat alter. nam
Pompeius non dubitat; vere enim iudicat ea quae de re publica nunc sentiat
mihi valde probari. utriusque autem accepi eius modi litteras eodem tempore quo tuas, ut
neuter quemquam omnium pluris facere quam me videretur.
verum quid agam? non quaero illa ultima (si enim castris res
geretur, video cum altero vinci satius esse quam cum altero vincere), sed illa quae tum
agentur cum venero, ne ratio absentis habeatur, ut exercitum dimittat. dic, M. Tulli.
quid dicam?
"exspecta, amabo te, dum Atticum
conveniam?"
non est locus ad tergiversandum. contra
Caesarem?
"ubi illae sunt densae dexterae?"
nam ut illi hoc liceret adiuvi rogatus ab ipso Ravennae de
Caelio tribuno pl. ab ipso autem? etiam a
Gnaeo nostro in illo divino tertio consulatu. aliter sensero;
αἰδέομαι non Pompeium modo sed Τρῶασ καὶ Τρῳάδασ.
"Πουλυδάμασ μοι"
quis? tu ipse scilicet laudator et factorum et scriptorum meorum.
hanc ergo plagam effugi per duos superiores Marcellorum
consulatus cum est actum de provincia Caesaris, nunc incido in discrimen
ipsum? itaque †ut stultus† primus suam sententiam
dicat, mihi valde placet de triumpho nos moliri aliquid, extra urbem esse cum iustissima
causa. tamen dabunt operam ut eliciant sententiam meam. ridebis
hoc loco fortasse. quam vellem etiam nunc in provincia morari!
plane opus fuit, si hoc impendebat. etsi nil miserius.
nam
ὁδοῦ πάρεργον volo te hoc scire. omnia
illa prima quae etiam tu tuis litteris in caelum ferebas ἐπίτηκτα fuerunt.
quam non est facilis virtus: quam vero difficilis eius diuturna simulatio!
cum enim hoc rectum et gloriosum putarem, ex annuo sumptu qui mihi decretus
esset me C. Coelio quaestori relinquere annuum, referre in aerarium
ad HS †cIↃ†, ingemuit nostra cohors
omne illud putans distribui sibi oportere, ut ego amicior invenirer Phrygum
et Cilicum aerariis quam nostro. sed me non moverunt; nam et mea
laus apud me plurimum valuit nec tamen quicquam honorifice in quemquam fieri potuit quod
praetermiserim. sed haec fuerit ut ait Thucydides, ἐκβολὴ λόγου non inutilis.
tu autem de nostro statu cogitabis primum quo artificio tueamur benevolentiam
Caesaris, deinde de ipso triumpho; quem video, nisi rei publicae tempora
impedient, εὐπόριστον. iudico autem cum ex
litteris amicorum tum ex supplicatione. quam qui non decrevit, plus decrevit
quam si omnis decresset triumphos. ei porro adsensus est unus
familiaris meus, Favonius, alter iratus, Hirrus.
Cato autem et scribendo adfuit et ad me de sententia sua iucundissimas
litteras misit. sed tamen gratulans mihi Caesar de supplicatione
triumphat de sententia Catonis nec scribit quid ille sententiae dixerit sed
tantum supplicationem eum mihi non decrevisse.
redeo ad Hirrum. coeperas eum mihi placare; perfice.
habes
Scrofam, habes Silium. ad eos ego et iam antea
scripsi ad ipsum Hirrum. locutus enim erat cum iis commode se
potuisse impedire sed noluisse; adsensum tamen esse Catoni, amicissimo meo,
cum is honorificentissimam in me sententiam dixisset; nec me ad se ullas litteras
misisse, cum ad omnis mitterem. verum dicebat. ad eum enim solum
et ad Crassipedem non scripseram.
atque haec de rebus forensibus; redeamus domum. diiungere me ab illo volo. merus est φυρατήσ germanus Lartidius.
"ἀλλὰ τὰ"
reliqua expediamus, hoc primum—quod accessit cura dolori
meo,—sed tamen hoc, quicquid est, Precianum cum iis rationibus
quas ille meas tractat admisceri nolo. scripsi ad Terentiam,
scripsi etiam ad ipsum, me quicquid possem nummorum ad apparatum sperati triumphi ad te
redacturum. ita puto ἄμεμπτα fore; verum ut
libebit. hanc quoque suscipe curam quem ad modum experiamur. id tu
et ostendisti quibusdam litteris ex Epiro
an
Athenis datis et in eo ego te adiuvabo.