De lege agraria contra Rullum, Orationes Volume IV, Cicero, Marcus Tullius, creator; Clark, Albert Curtis, 1859-1937, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
vos vero, Quirites, si me
audire voltis, retinete istam possessionem gratiae, libertatis, suffragiorum,
dignitatis, urbis, fori, ludorum, festorum dierum, ceterorum omnium commodorum,
nisi forte mavoltis relictis his rebus atque hac luce rei publicae in Sipontina
siccitate aut in Salpinorum plenis pestilentiae finibus Rullo duce
conlocari. aut dicat quos agros empturus sit; ostendat et quid et
quibus daturus sit. Vt vero, cum omnis urbis, agros, vectigalia, regna
vendiderit, tum harenam aliquam aut paludes emat, id vos potestis, quaeso,
concedere? quamquam illud est egregium quod hac lege ante omnia
veneunt, ante pecuniae coguntur et coacervantur quam gleba una ematur.
deinde emi iubet, ab invito vetat.
quaero, si qui velint vendere non fuerint, quid
pecuniae fiet? referre in aerarium lex vetat, exigi prohibet.
igitur pecuniam omnem xviri tenebunt, vobis ager non
emetur; vectigalibus abalienatis, sociis vexatis, regibus atque omnibus gentibus
exinanitis illi pecunias habebunt, vos agros non habebitis. 'facile,'
inquit, 'adducentur pecuniae magnitudine ut velint vendere.' ergo ea
lex est qua nostra vendamus quanti possimus, aliena emamus quanti possessores
velint.