Pro Caelio, M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1908. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
ut ad me revertar, ab his fontibus profluxi ad hominum famam, et meus hic forensis labor vitaeque ratio demanavit[*]demanavit ςB: dimanavit Pπδ (ἅπαξ λεγ.) ad existimationem hominum paulo latius commendatione ac iudicio meorum.
nam quod obiectum est de pudicitia quodque omnium accusatorum non criminibus sed vocibus maledictisque celebratum est, id numquam tam acerbe feret Caelius ut eum paeniteat non deformem esse natum. sunt enim ista maledicta pervolgata in[*]in per ς omnis quorum in adulescentia forma et species[*]fuit forma et species ς fuit liberalis. sed aliud est male dicere, aliud accusare. accusatio crimen desiderat, rem ut definiat, hominem[*]hominem ςB: hominem ut Pπδ : nomine ut Manutius notet, argumento probet, teste confirmet; maledictio autem nihil habet propositi praeter contumeliam; quae si petulantius iactatur[*]iaciatur Muretus , convicium, si facetius, urbanitas nominatur.
quam quidem partem accusationis admiratus sum et moleste tuli potissimum esse Atratino datam. neque enim decebat neque aetas illa postulabat neque, id quod animum advertere[*]animum advertere ς (cf. Clu. § 1): animadvertere Pπδ poteratis, pudor patiebatur optimi adulescentis in tali illum oratione versari. vellem aliquis[*]aliquis σπδ: aliqui P ex vobis robustioribus hunc male dicendi locum suscepisset; aliquanto liberius et fortius et magis more nostro refutaremus istam male dicendi licentiam. tecum, Atratine, agam lenius[*]lenius agam ςB , quod et pudor tuus[*]tuus om. ςB moderatur orationi meae et meum[*]meum om. ςB erga te parentemque tuum beneficium tueri debeo[*]debet ς . illud tamen te esse admonitum volo,
primum ut[*]ut ς, Lambinus: om. Pπδ qualis es talem te omnes esse[*]te omnes esse (se) ς: te Pπδ : te esse omnes Klotz existiment, ut quantum a rerum turpitudine abes tantum te a verborum libertate seiungas; deinde ut ea in alterum ne dicas quae, cum tibi falso responsa sint, erubescas. quis est enim cui via ista non pateat, quis est[*]quis est ς: om. Pπδ qui huic aetati atque isti[*]huic aetati atque isti (huic Agroetius) dignitati ς, Agroetius (K. vii. 118): isti aetati Pbh: isti aetati atque etiam isti dignitati cett. dignitati non possit quam velit petulanter, etiam si sine ulla suspicione, at non sine[*]non sine ullo ς argumento male dicere? sed istarum partium culpa est eorum qui te agere voluerunt; laus pudoris tui, quod ea te invitum dicere videbamus, ingeni, quod ornate politeque dixisti.
4
verum ad istam omnem[*]omnem om. ς orationem brevis est defensio. nam quoad aetas Caeli dare potuit isti[*]potuit isti ς, Naugerius: potuisti Pe: potuit cett. suspicioni locum, fuit primum ipsius pudore, deinde etiam patris diligentia disciplinaque munita. qui ut huic togam virilem[*]togam virilem ς: virilem togam Pπδ dedit — nihil dicam hoc loco de me; tantum sit quantum vos existimatis[*]existimetis Ernesti ; hoc dicam, hunc a patre continuo ad me esse deductum — nemo hunc Caelium in illo aetatis flore vidit nisi aut cum patre aut mecum aut in Crassi castissima domo cum artibus honestissimis erudiretur.
nam quod Catilinae familiaritas obiecta Caelio est, longe ab ista suspicione abhorrere debet. hoc enim adulescente scitis consulatum mecum petisse Catilinam. ad quem si accessit aut si a[*]si a si ς me discessit umquam — quamquam multi boni adulescentes illi homini nequam atque improbo studuerunt — tum[*]tum ς, Angelius: tamen Pπδ existimetur Caelius Catilinae nimium familiaris fuisse. at enim postea scimus et vidimus esse hunc in illius etiam[*]etiam ς: om. Pπδ amicis. quis negat[*]neget ς ? sed ego illud tempus aetatis quod ipsum sua sponte infirmum, aliorum autem[*]autem ςB: om. Pπδ libidine[*]libidini ς, Ascens. 3 in mg. infestum est, id hoc loco defendo. fuit adsiduus mecum praetore me; non noverat Catilinam; Africam tum praetor ille obtinebat. secutus est tum annus[*]tum annus ς: annus Pπδ : annus cum Garatoni , causam de pecuniis repetundis Catilina dixit. mecum erat hic; illi ne advocatus quidem venit umquam. deinceps fuit annus quo ego consulatum petivi; petebat Catilina mecum. numquam ad illum accessit, a me numquam recessit.
5