De Inventione, Rhetorici libri duo qui vocantur de inventione. Cicero, Marcus Tullius, creator; Stroebel, Eduard, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
ergo, ut dico, illud, quod adiungitur, semper, cuius-
modi sit, erit considerandum. nam omni tempore id
pertinebit, ut aut ad honestatem hoc modo expo-
nenda necessitudo sit: "necesse est, si honeste volu-
mus vivere;"
aut ad incolumitatem, hoc modo:
"ne-
cesse est, si incolumes volumus esse;"
aut ad com-
moditatem, hoc modo:
"necesse est, si sine incommodo
volumus vivere." ac summa quidem necessitudo vi-
detur esse honestatis; huic proxima incolumitatis;
tertia ac levissima commoditatis; quae cum his num-
quam poterit duabus contendere. hasce autem inter
se saepe necesse est comparari, ut, quamquam praestet
honestas incolumitati, tamen, utri potissimum consu-
lendum sit, deliberetur. cuius rei certum quoddam
praescriptum videtur in perpetuum dari posse. nam,
qua in re fieri poterit, ut, cum incolumitati consulueri-
mus, quod sit in praesentia de honestate delibatum,
virtute aliquando et industria recuperetur, incolumita-
tis ratio videbitur habenda; cum autem id non poterit,
honestatis. ita in huiusmodi quoque re, cum inco-
lumitati videbimur consulere, vere poterimus dicere
nos honestatis rationem habere, quoniam sine inco-
lumitate eam nullo tempore possumus adipisci. qua
in re vel concedere alteri vel ad condicionem alterius
descendere vel in praesentia quiescere atque aliud tem-