De Oratore, Rhetorica Tomus I. Cicero, Marcus Tullius, creator; Wilkins, Augustus S. (Augustus Samuel), d. 1905, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Sumpta re simili verba illius rei propria deinceps in rem
aliam, ut dixi, transferuntur. Est hoc magnum ornamentum
orationis, in quo obscuritas fugienda est; etenim hoc fere
genere fiunt ea, quae dicuntur aenigmata; non est autem
in verbo modus hic, sed in oratione, id est, in continuatione
verborum. Ne illa quidem traductio atque immutatio
in verbo quandam fabricationem habet sed in oratione:
Africa terribili tremit horrida terra tumultu;
pro Afris est sumpta Africa, neque factum est verbum, ut
"mare saxifragis undis"; neque translatum, ut "mollitur
mare"; sed ornandi causa proprium proprio commutatum:
desine, Roma, tuos hostis ...
et
testes sunt campi magni ...
Gravis est modus in ornatu orationis et saepe sumendus;
ex quo genere haec sunt, Martem belli esse communem,
Cererem pro frugibus, Liberum appellare pro vino, Neptunum
pro mari, curiam pro senatu, campum pro comitiis,
togam pro pace, arma ac tela pro bello;
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
quo item in genere
et virtutes et vitia pro ipsis, in quibus illa sunt, appellantur:
"luxuries quam in domum inrupit," et "quo avaritia penetravit";
aut "fides valuit, iustitia confecit." Videtis profecto
genus hoc totum, cum inflexo immutatoque verbo res
eadem enuntiatur ornatius; cui sunt finitima illa minus
ornata, sed tamen non ignoranda, cum intellegi volumus
aliquid aut ex parte totum, ut pro aedificiis cum parietes
aut tecta dicimus; aut ex toto partem, ut cum unam
turmam equitatum populi Romani dicimus; aut ex uno
pluris:
at Romanus homo, tamenetsi res bene gesta est
corde suo trepidat;
aut cum ex pluribus intellegitur unum:
nos sumus Romani, qui fuimus ante Rudini;
aut quocumque modo, non ut dictum est, in eo genere
intellegitur, sed ut sensum est.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.