de Natura Deorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Plasberg, Otto, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
1
Cum multae res in philosophia nequaquam satis
adhuc explicatae sint, tum perdifficilis, Brute, quod tu
minime ignoras, et perobscura quaestio est de natura
deorum, quae et ad cognitionem animi pulcherrima
est et ad moderandam religionem necessaria. De qua
cum tam variae sint doctissimorum hominum tamque discrepantes sententiae, magno argumento esse
debeat ea causa, principium philosophiae ad h * scientiam, prudenterque Academici a rebus incertis adsensionem cohibuisse. quid est enim temeritate turpius
aut quid tam temerarium tamque indignum sapientis
gravitate atque constantia quam aut falsum sentire aut
quod non satis explorate perceptum sit et cognitum
sine ulla dubitatione defendere?
Velut in hac quaestione plerique, quod maxime veri simile est et quo
p.2
omnes †sese duce natura venimus, deos esse dixerunt,
dubitare se Protagoras, nullos esse omnino Diagoras
Melius et Theodorus Cyrenaicus putaverunt. Qui vero
deos esse dixerunt tanta sunt in varietate et dissensione,
ut eorum infinitum sit enumerare sententias. nam et de
figuris deorum et de locis atque sedibus et de actione
vitae multa dicuntur, deque is summa philosophorum
dissensione certatur; quod vero maxime rem causamque continet, utrum nihil agant nihil moliantur omni
curatione et administratione rerum vacent, an contra
ab iis et a principio omnia facta et constituta sint et
ad infinitum tempus regantur atque moveantur, in primis quae magna dissensio est, eaque nisi diiudicatur
in summo errore necesse est homines atque in maximarum rerum ignoratione versari.