de Natura Deorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Plasberg, Otto, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
quartam causam esse eamque vel
maximam aequabilitatem motus constantissimamque
conversionem caeli, solis lunae siderumque omnium
distinctionem utilitatem pulchritudinem ordinem, quarum rerum aspectus ipse satis indicaret non esse ea
fortuita: ut, si quis in domum aliquam aut in gymnasium
p.55
aut in forum venerit, cum videat omnium rerum
rationem modum disciplinam, non possit ea sine causa
fieri iudicare, sed esse aliquem intellegat qui praesit et
cui pareatur, multo magis in tantis motionibus tantisque vicissitudinibus, tam multarum rerum atque tantarum ordinibus, in quibus nihil umquam inmensa et
infinita vetustas mentita sit, statuat necesse est ab aliqua mente tantos naturae motus gubernari.
Chrysippus
quidem, quamquam est acerrimo ingenio, tamen ea
dicit ut ab ipsa natura didicisse, non ut ipse repperisse videatur. "Si enim" inquit "est aliquid in rerum natura quod hominis mens quod ratio quod vis quod potestas humana efficere non possit, est certe id quod illud
efficit homine melius; atqui res caelestes omnesque eae
quarum est ordo sempiternus ab homine confici non
possunt; est igitur id quo illa conficiuntur homine melius. id autem quid potius dixeris quam deum? Etenim
si di non sunt, quid esse potest in rerum natura homine
melius; in eo enim solo est ratio, qua nihil potest esse
praestantius; esse autem hominem qui nihil in omni
mundo melius esse quam se putet desipientis adrogantiae est; ergo est aliquid melius. est igitur profecto
deus.