de Natura Deorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Plasberg, Otto, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
absurdum igitur
est dicere, cum homines bestiaeque hoc calore teneantur et propterea moveantur ac sentiant, mundum esse
sine sensu, qui integro et libero et puro eodemque acerrimo
p.61
et mobilissimo ardore teneatur, praesertim cum
is ardor qui est mundi non agitatus ab alio neque
externo pulsu sed per se ipse ac sua sponte moveatur;
nam quid potest esse mundo valentius, quod pellat
atque moveat calorem eum quo ille teneatur.
Audiamus enim Platonem quasi quendam deum philosophorum; cui duo placet esse motus, unum suum alterum externum, esse autem divinius quod ipsum ex se
sua sponte moveatur quam quod pulsu agitetur alieno.
hunc autem motum in solis animis esse ponit, ab isque principium motus esse ductum putat. quapropter
quoniam ex mundi ardore motus omnis oritur, is autem
ardor non alieno inpulsu sed sua sponte movetur,
animus sit necesse est; ex quo efficitur animantem esse
mundum.
Atque ex hoc quoque intellegi poterit in eo inesse
intellegentiam, quod certe est mundus melior quam
ulla natura. ut enim nulla pars est corporis nostri
quae non minoris sit quam nosmet ipsi sumus, sic
mundum universum pluris esse necesse est quam partem aliquam universi. quod si ita est, sapiens sit mundus necesse est. nam ni ita esset, hominem qui esset
mundi pars, quoniam rationis esset particeps, pluris
esse quam mundum omnem oporteret.