De Divinatione, De divinatione libri duo; libri de fato quae manserunt. Cicero, Marcus Tullius, creator; Mueller, C. F. W. (Carl Friedrich Wilhelm), 1830-1903, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Matrem Phalaridis
scribit Ponticus Heraclides, doctus vir, auditor et discipulus Platonis, visam esse videre in somnis simulacra deorum, quae ipsa domi consecravisset; ex iis
Mercurium e patera, quam dextera manu teneret, sanguinem visum esse fundere; qui cum terram attigisset, refervescere videretur sic, ut tota domus sanguine
p.163
redundaret. Quod matris somnium inmanis filii crudelitas conprobavit. Quid ego, quae magi Cyro illi
principi interpretati sint, ex Dinonis Persicis proferam? Nam cum dormienti ei sol ad pedes visus esset,
ter eum scribit frustra adpetivisse manibus, cum se
convolvens sol elaberetur et abiret; ei magos dixisse,
quod genus sapientium et doctorum habebatur in Persis, ex triplici adpetitione solis triginta annos Cyrum
regnaturum esse portendi. Quod ita contigit; nam
ad septuagesimum pervenit, cum quadraginta natus
annos regnare coepisset.
Est profecto quiddam etiam
in barbaris gentibus praesentiens atque divinans, siquidem ad mortem proficiscens Callanus Indus, cum
inscenderet in rogum ardentem,
"O praeclarum discessum"
, inquit,
"e vita, cum, ut Herculi contigit, mortali corpore cremato in lucem animus
excesserit!"
Cumque Alexander eum rogaret, si quid
vellet, ut diceret,
"Optime"
, inquit;
"propediem te
videbo"
. Quod ita contigit; nam Babylone paucis
post diebus Alexander est mortuus. Discedo parumper
a somniis, ad quae mox revertar. Qua nocte templum
Ephesiae Dianae deflagravit, eadem constat ex Olympiade natum esse Alexandrum, atque, ubi lucere coepisset, clamitasse magos pestem ac perniciem Asiae
proxuma nocte natam. Haec de Indis et magis.
24
Redeamus ad somnia. Hannibalem Coelius scribit, cum
columnam auream, quae esset in fano Iunonis Laciniae, auferre vellet dubitaretque, utrum ea solida esset
an extrinsecus inaurata, perterebravisse, cumque solidam invenisset, statuisse tollere; ei secundum quietem
visam esse Iunonem praedicere, ne id faceret, minarique, si fecisset, se curaturam, ut eum quoque oculum, quo bene videret, amitteret, idque ab homine
acuto non esse neglectum; itaque ex eo auro, quod
exterebratum esset, buculam curasse faciendam et eam
in summa columna conlocavisse.
Hoc item in Sileni,
quem Coelius sequitur, Graeca historia est (is autem
p.164
diligentissume res Hannibalis persecutus est): Hannibalem, cum cepisset Saguntum, visum esse in somnis
a Iove in deorum concilium vocari; quo cum venisset,
Iovem imperavisse, ut Italiae bellum inferret, ducemque
ei unum e concilio datum, quo illum utentem cum
exercitu progredi coepisse; tum ei ducem illum praecepisse, ne respiceret; illum autem id diutius facere
non potuisse elatumque cupiditate respexisse; tum
visam beluam vastam et immanem circumplicatam
serpentibus, quacumque incederet, omnia arbusta, virgulta, tecta pervertere, et eum admiratum quaesisse
de deo, quodnam illud esset tale monstrum; et deum
respondisse vastitatem esse Italiae praecepisseque, ut
pergeret protinus, quid retro atque a tergo fieret, ne
laboraret.
Apud Agathoclem scriptum in historia est
Hamilcarem Karthaginiensem, cum oppugnaret Syracusas, visum esse audire vocem, se postridie cenaturum Syracusis; cum autem is dies inluxisset, magnam
seditionem in castris eius inter Poenos et Siculos milites esse factam; quod cum sensissent Syracusani,
inproviso eos in castra inrupisse, Hamilcaremque ab
iis vivum esse sublatum. Ita res somnium conprobavit. Plena exemplorum est historia, tum referta
vita communis.