Reading Center

τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς:

“Ἀλκίνοε κρεῖον , πάντων ἀριδείκετε λαῶν,

ἦ τοι μὲν τόδε καλὸν ἀκουέμεν ἐστὶν ἀοιδοῦ

τοιοῦδ᾽ οἷος ὅδ᾽ ἐστί , θεοῖς ἐναλίγκιος αὐδήν.

οὐ γὰρ ἐγώ γέ τί φημι τέλος χαριέστερον εἶναι

ἢ ὅτ᾽ ἐυφροσύνη μὲν ἔχῃ κάτα δῆμον ἅπαντα,

δαιτυμόνες δ᾽ ἀνὰ δώματ᾽ ἀκουάζωνται ἀοιδοῦ

ἥμενοι ἑξείης , παρὰ δὲ πλήθωσι τράπεζαι

σίτου καὶ κρειῶν , μέθυ δ᾽ ἐκ κρητῆρος ἀφύσσων

οἰνοχόος φορέῃσι καὶ ἐγχείῃ δεπάεσσι:

τοῦτό τί μοι κάλλιστον ἐνὶ φρεσὶν εἴδεται εἶναι.

σοὶ δ᾽ ἐμὰ κήδεα θυμὸς ἐπετράπετο στονόεντα

εἴρεσθ᾽ , ὄφρ᾽ ἔτι μᾶλλον ὀδυρόμενος στεναχίζω:

τί πρῶτόν τοι ἔπειτα , τί δ᾽ ὑστάτιον καταλέξω;

κήδε᾽ ἐπεί μοι πολλὰ δόσαν θεοὶ Οὐρανίωνες.

νῦν δ᾽ ὄνομα πρῶτον μυθήσομαι , ὄφρα καὶ ὑμεῖς

εἴδετ᾽ , ἐγὼ δ᾽ ἂν ἔπειτα φυγὼν ὕπο νηλεὲς ἦμαρ

ὑμῖν ξεῖνος ἔω καὶ ἀπόπροθι δώματα ναίων.

εἴμ᾽ Ὀδυσεὺς Λαερτιάδης , ὃς πᾶσι δόλοισιν

ἀνθρώποισι μέλω , καί μευ κλέος οὐρανὸν ἵκει.

ναιετάω δ᾽ Ἰθάκην ἐυδείελον : ἐν δ᾽ ὄρος αὐτῇ

Νήριτον εἰνοσίφυλλον , ἀριπρεπές : ἀμφὶ δὲ νῆσοι

πολλαὶ ναιετάουσι μάλα σχεδὸν ἀλλήλῃσι,

Δουλίχιόν τε Σάμη τε καὶ ὑλήεσσα Ζάκυνθος.

αὐτὴ δὲ χθαμαλὴ πανυπερτάτη εἰν ἁλὶ κεῖται

πρὸς ζόφον , αἱ δέ τ᾽ ἄνευθε πρὸς ἠῶ τ᾽ ἠέλιόν τε,

τρηχεῖ᾽ , ἀλλ᾽ ἀγαθὴ κουροτρόφος : οὔ τοι ἐγώ γε

ἧς γαίης δύναμαι γλυκερώτερον ἄλλο ἰδέσθαι.

ἦ μέν μ᾽ αὐτόθ᾽ ἔρυκε Καλυψώ , δῖα θεάων,

ἐν σπέσσι γλαφυροῖσι , λιλαιομένη πόσιν εἶναι:

ὣς δ᾽ αὔτως Κίρκη κατερήτυεν ἐν μεγάροισιν

Αἰαίη δολόεσσα , λιλαιομένη πόσιν εἶναι:

ἀλλ᾽ ἐμὸν οὔ ποτε θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔπειθον.

ὣς οὐδὲν γλύκιον ἧς πατρίδος οὐδὲ τοκήων

γίγνεται , εἴ περ καί τις ἀπόπροθι πίονα οἶκον

γαίῃ ἐν ἀλλοδαπῇ ναίει ἀπάνευθε τοκήων.

εἰ δ᾽ ἄγε τοι καὶ νόστον ἐμὸν πολυκηδέ᾽ ἐνίσπω,

ὅν μοι Ζεὺς ἐφέηκεν ἀπὸ Τροίηθεν ἰόντι.

“Ἰλιόθεν με φέρων ἄνεμος Κικόνεσσι πέλασσεν,

Ἰσμάρῳ . ἔνθα δ᾽ ἐγὼ πόλιν ἔπραθον , ὤλεσα δ᾽ αὐτούς:

ἐκ πόλιος δ᾽ ἀλόχους καὶ κτήματα πολλὰ λαβόντες

δασσάμεθ᾽ , ὡς μή τίς μοι ἀτεμβόμενος κίοι ἴσης.

ἔνθ᾽ ἦ τοι μὲν ἐγὼ διερῷ ποδὶ φευγέμεν ἡμέας

ἠνώγεα , τοὶ δὲ μέγα νήπιοι οὐκ ἐπίθοντο.

ἔνθα δὲ πολλὸν μὲν μέθυ πίνετο , πολλὰ δὲ μῆλα

ἔσφαζον παρὰ θῖνα καὶ εἰλίποδας ἕλικας βοῦς:

τόφρα δ᾽ ἄρ᾽ οἰχόμενοι Κίκονες Κικόνεσσι γεγώνευν,

οἵ σφιν γείτονες ἦσαν , ἅμα πλέονες καὶ ἀρείους,

ἤπειρον ναίοντες , ἐπιστάμενοι μὲν ἀφ᾽ ἵππων

ἀνδράσι μάρνασθαι καὶ ὅθι χρὴ πεζὸν ἐόντα.

ἦλθον ἔπειθ᾽ ὅσα φύλλα καὶ ἄνθεα γίγνεται ὥρῃ,

ἠέριοι : τότε δή ῥα κακὴ Διὸς αἶσα παρέστη

ἡμῖν αἰνομόροισιν , ἵν᾽ ἄλγεα πολλὰ πάθοιμεν.

στησάμενοι δ᾽ ἐμάχοντο μάχην παρὰ νηυσὶ θοῇσι,

βάλλον δ᾽ ἀλλήλους χαλκήρεσιν ἐγχείῃσιν.

ὄφρα μὲν ἠὼς ἦν καὶ ἀέξετο ἱερὸν ἦμαρ,

τόφρα δ᾽ ἀλεξόμενοι μένομεν πλέονάς περ ἐόντας.

ἦμος δ᾽ ἠέλιος μετενίσσετο βουλυτόνδε,

καὶ τότε δὴ Κίκονες κλῖναν δαμάσαντες Ἀχαιούς.

ἓξ δ᾽ ἀφ᾽ ἑκάστης νηὸς ἐυκνήμιδες ἑταῖροι

ὤλονθ᾽ : οἱ δ᾽ ἄλλοι φύγομεν θάνατόν τε μόρον τε.

“ἔνθεν δὲ προτέρω πλέομεν ἀκαχήμενοι ἦτορ,

ἄσμενοι ἐκ θανάτοιο , φίλους ὀλέσαντες ἑταίρους.

οὐδ᾽ ἄρα μοι προτέρω νῆες κίον ἀμφιέλισσαι,

πρίν τινα τῶν δειλῶν ἑτάρων τρὶς ἕκαστον ἀῦσαι,

οἳ θάνον ἐν πεδίῳ Κικόνων ὕπο δῃωθέντες.

νηυσὶ δ᾽ ἐπῶρσ᾽ ἄνεμον Βορέην νεφεληγερέτα Ζεὺς

λαίλαπι θεσπεσίῃ , σὺν δὲ νεφέεσσι κάλυψε

γαῖαν ὁμοῦ καὶ πόντον : ὀρώρει δ᾽ οὐρανόθεν νύξ.

αἱ μὲν ἔπειτ᾽ ἐφέροντ᾽ ἐπικάρσιαι , ἱστία δέ σφιν

τριχθά τε καὶ τετραχθὰ διέσχισεν ἲς ἀνέμοιο.

καὶ τὰ μὲν ἐς νῆας κάθεμεν , δείσαντες ὄλεθρον,

αὐτὰς δ᾽ ἐσσυμένως προερέσσαμεν ἤπειρόνδε.

ἔνθα δύω νύκτας δύο τ᾽ ἤματα συνεχὲς αἰεὶ

κείμεθ᾽ , ὁμοῦ καμάτῳ τε καὶ ἄλγεσι θυμὸν ἔδοντες.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τρίτον ἦμαρ ἐυπλόκαμος τέλεσ᾽ Ἠώς,

ἱστοὺς στησάμενοι ἀνά θ᾽ ἱστία λεύκ᾽ ἐρύσαντες

ἥμεθα , τὰς δ᾽ ἄνεμός τε κυβερνῆταί τ᾽ ἴθυνον.

καί νύ κεν ἀσκηθὴς ἱκόμην ἐς πατρίδα γαῖαν:

ἀλλά με κῦμα ῥόος τε περιγνάμπτοντα Μάλειαν

καὶ Βορέης ἀπέωσε , παρέπλαγξεν δὲ Κυθήρων.

“ἔνθεν δ᾽ ἐννῆμαρ φερόμην ὀλοοῖς ἀνέμοισιν

πόντον ἐπ᾽ ἰχθυόεντα : ἀτὰρ δεκάτῃ ἐπέβημεν

γαίης Λωτοφάγων , οἵ τ᾽ ἄνθινον εἶδαρ ἔδουσιν.

ἔνθα δ᾽ ἐπ᾽ ἠπείρου βῆμεν καὶ ἀφυσσάμεθ᾽ ὕδωρ,

αἶψα δὲ δεῖπνον ἕλοντο θοῇς παρὰ νηυσὶν ἑταῖροι.

αὐτὰρ ἐπεὶ σίτοιό τ᾽ ἐπασσάμεθ᾽ ἠδὲ ποτῆτος,

δὴ τοτ᾽ ἐγὼν ἑτάρους προΐειν πεύθεσθαι ἰόντας,

οἵ τινες ἀνέρες εἶεν ἐπὶ χθονὶ σῖτον ἔδοντες

ἄνδρε δύω κρίνας , τρίτατον κήρυχ᾽ ἅμ᾽ ὀπάσσας.

οἱ δ᾽ αἶψ᾽ οἰχόμενοι μίγεν ἀνδράσι Λωτοφάγοισιν:

οὐδ᾽ ἄρα Λωτοφάγοι μήδονθ᾽ ἑτάροισιν ὄλεθρον

ἡμετέροις , ἀλλά σφι δόσαν λωτοῖο πάσασθαι.

τῶν δ᾽ ὅς τις λωτοῖο φάγοι μελιηδέα καρπόν,

οὐκέτ᾽ ἀπαγγεῖλαι πάλιν ἤθελεν οὐδὲ νέεσθαι,

ἀλλ᾽ αὐτοῦ βούλοντο μετ᾽ ἀνδράσι Λωτοφάγοισι

λωτὸν ἐρεπτόμενοι μενέμεν νόστου τε λαθέσθαι.

τοὺς μὲν ἐγὼν ἐπὶ νῆας ἄγον κλαίοντας ἀνάγκῃ,

νηυσὶ δ᾽ ἐνὶ γλαφυρῇσιν ὑπὸ ζυγὰ δῆσα ἐρύσσας.

αὐτὰρ τοὺς ἄλλους κελόμην ἐρίηρας ἑταίρους

σπερχομένους νηῶν ἐπιβαινέμεν ὠκειάων,

μή πώς τις λωτοῖο φαγὼν νόστοιο λάθηται.

οἱ δ᾽ αἶψ᾽ εἴσβαινον καὶ ἐπὶ κληῖσι καθῖζον,

ἑξῆς δ᾽ ἑζόμενοι πολιὴν ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς.

“ἔνθεν δὲ προτέρω πλέομεν ἀκαχήμενοι ἦτορ:

Κυκλώπων δ᾽ ἐς γαῖαν ὑπερφιάλων ἀθεμίστων

ἱκόμεθ᾽ , οἵ ῥα θεοῖσι πεποιθότες ἀθανάτοισιν

οὔτε φυτεύουσιν χερσὶν φυτὸν οὔτ᾽ ἀρόωσιν,

ἀλλὰ τά γ᾽ ἄσπαρτα καὶ ἀνήροτα πάντα φύονται,

πυροὶ καὶ κριθαὶ ἠδ᾽ ἄμπελοι , αἵ τε φέρουσιν

οἶνον ἐριστάφυλον , καί σφιν Διὸς ὄμβρος ἀέξει.

τοῖσιν δ᾽ οὔτ᾽ ἀγοραὶ βουληφόροι οὔτε θέμιστες,

ἀλλ᾽ οἵ γ᾽ ὑψηλῶν ὀρέων ναίουσι κάρηνα

ἐν σπέσσι γλαφυροῖσι , θεμιστεύει δὲ ἕκαστος

παίδων ἠδ᾽ ἀλόχων , οὐδ᾽ ἀλλήλων ἀλέγουσιν.

“νῆσος ἔπειτα λάχεια παρὲκ λιμένος τετάνυσται,

γαίης Κυκλώπων οὔτε σχεδὸν οὔτ᾽ ἀποτηλοῦ,

ὑλήεσσ᾽ : ἐν δ᾽ αἶγες ἀπειρέσιαι γεγάασιν

ἄγριαι : οὐ μὲν γὰρ πάτος ἀνθρώπων ἀπερύκει,

οὐδέ μιν εἰσοιχνεῦσι κυνηγέται , οἵ τε καθ᾽ ὕλην

ἄλγεα πάσχουσιν κορυφὰς ὀρέων ἐφέποντες.

οὔτ᾽ ἄρα ποίμνῃσιν καταΐσχεται οὔτ᾽ ἀρότοισιν,

ἀλλ᾽ ἥ γ᾽ ἄσπαρτος καὶ ἀνήροτος ἤματα πάντα

ἀνδρῶν χηρεύει , βόσκει δέ τε μηκάδας αἶγας.

οὐ γὰρ Κυκλώπεσσι νέες πάρα μιλτοπάρῃοι,

οὐδ᾽ ἄνδρες νηῶν ἔνι τέκτονες , οἵ κε κάμοιεν

νῆας ἐυσσέλμους , αἵ κεν τελέοιεν ἕκαστα

ἄστε᾽ ἐπ᾽ ἀνθρώπων ἱκνεύμεναι , οἷά τε πολλὰ

ἄνδρες ἐπ᾽ ἀλλήλους νηυσὶν περόωσι θάλασσαν:

οἵ κέ σφιν καὶ νῆσον ἐυκτιμένην ἐκάμοντο.

οὐ μὲν γάρ τι κακή γε , φέροι δέ κεν ὥρια πάντα:

ἐν μὲν γὰρ λειμῶνες ἁλὸς πολιοῖο παρ᾽ ὄχθας

ὑδρηλοὶ μαλακοί : μάλα κ᾽ ἄφθιτοι ἄμπελοι εἶεν.

ἐν δ᾽ ἄροσις λείη : μάλα κεν βαθὺ λήιον αἰεὶ

εἰς ὥρας ἀμῷεν , ἐπεὶ μάλα πῖαρ ὑπ᾽ οὖδας.

ἐν δὲ λιμὴν ἐύορμος , ἵν᾽ οὐ χρεὼ πείσματός ἐστιν,

οὔτ᾽ εὐνὰς βαλέειν οὔτε πρυμνήσι᾽ ἀνάψαι,

ἀλλ᾽ ἐπικέλσαντας μεῖναι χρόνον εἰς ὅ κε ναυτέων

θυμὸς ἐποτρύνῃ καὶ ἐπιπνεύσωσιν ἀῆται.

αὐτὰρ ἐπὶ κρατὸς λιμένος ῥέει ἀγλαὸν ὕδωρ,

κρήνη ὑπὸ σπείους : περὶ δ᾽ αἴγειροι πεφύασιν.

ἔνθα κατεπλέομεν , καί τις θεὸς ἡγεμόνευεν

νύκτα δι᾽ ὀρφναίην , οὐδὲ προυφαίνετ᾽ ἰδέσθαι:

ἀὴρ γὰρ περὶ νηυσὶ βαθεῖ᾽ ἦν , οὐδὲ σελήνη

οὐρανόθεν προύφαινε , κατείχετο δὲ νεφέεσσιν.

ἔνθ᾽ οὔ τις τὴν νῆσον ἐσέδρακεν ὀφθαλμοῖσιν,

οὔτ᾽ οὖν κύματα μακρὰ κυλινδόμενα προτὶ χέρσον

εἰσίδομεν , πρὶν νῆας ἐυσσέλμους ἐπικέλσαι.

κελσάσῃσι δὲ νηυσὶ καθείλομεν ἱστία πάντα,

ἐκ δὲ καὶ αὐτοὶ βῆμεν ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης:

ἔνθα δ᾽ ἀποβρίξαντες ἐμείναμεν Ἠῶ δῖαν.

“ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,

νῆσον θαυμάζοντες ἐδινεόμεσθα κατ᾽ αὐτήν.

ὦρσαν δὲ νύμφαι , κοῦραι Διὸς αἰγιόχοιο,

αἶγας ὀρεσκῴους , ἵνα δειπνήσειαν ἑταῖροι.

αὐτίκα καμπύλα τόξα καὶ αἰγανέας δολιχαύλους

εἱλόμεθ᾽ ἐκ νηῶν , διὰ δὲ τρίχα κοσμηθέντες

βάλλομεν : αἶψα δ᾽ ἔδωκε θεὸς μενοεικέα θήρην.

νῆες μέν μοι ἕποντο δυώδεκα , ἐς δὲ ἑκάστην

ἐννέα λάγχανον αἶγες : ἐμοὶ δὲ δέκ᾽ ἔξελον οἴῳ.

“ὣς τότε μὲν πρόπαν ἦμαρ ἐς ἠέλιον καταδύντα

ἥμεθα δαινύμενοι κρέα τ᾽ ἄσπετα καὶ μέθυ ἡδύ:

οὐ γάρ πω νηῶν ἐξέφθιτο οἶνος ἐρυθρός,

ἀλλ᾽ ἐνέην : πολλὸν γὰρ ἐν ἀμφιφορεῦσιν ἕκαστοι

ἠφύσαμεν Κικόνων . ἱερὸν πτολίεθρον ἑλόντες.

Κυκλώπων δ᾽ ἐς γαῖαν ἐλεύσσομεν ἐγγὺς ἐόντων,

καπνόν τ᾽ αὐτῶν τε φθογγὴν ὀίων τε καὶ αἰγῶν.

ἦμος δ᾽ ἠέλιος κατέδυ καὶ ἐπὶ κνέφας ἦλθε,

δὴ τότε κοιμήθημεν ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης.

ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,

καὶ τότ᾽ ἐγὼν ἀγορὴν θέμενος μετὰ πᾶσιν ἔειπον:

“‘ἄλλοι μὲν νῦν μίμνετ᾽ , ἐμοὶ ἐρίηρες ἑταῖροι:

αὐτὰρ ἐγὼ σὺν νηί τ᾽ ἐμῇ καὶ ἐμοῖς ἑτάροισιν

ἐλθὼν τῶνδ᾽ ἀνδρῶν πειρήσομαι , οἵ τινές εἰσιν,

ἤ ῥ᾽ οἵ γ᾽ ὑβρισταί τε καὶ ἄγριοι οὐδὲ δίκαιοι,

ἦε φιλόξεινοι , καί σφιν νόος ἐστὶ θεουδής.’

“ὣς εἰπὼν ἀνὰ νηὸς ἔβην , ἐκέλευσα δ᾽ ἑταίρους

αὐτούς τ᾽ ἀμβαίνειν ἀνά τε πρυμνήσια λῦσαι.

οἱ δ᾽ αἶψ᾽ εἴσβαινον καὶ ἐπὶ κληῖσι καθῖζον,

ἑξῆς δ᾽ ἑζόμενοι πολιὴν ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τὸν χῶρον ἀφικόμεθ᾽ ἐγγὺς ἐόντα,

ἔνθα δ᾽ ἐπ᾽ ἐσχατιῇ σπέος εἴδομεν ἄγχι θαλάσσης,

ὑψηλόν , δάφνῃσι κατηρεφές . ἔνθα δὲ πολλὰ

μῆλ᾽ , ὄιές τε καὶ αἶγες , ἰαύεσκον : περὶ δ᾽ αὐλὴ

ὑψηλὴ δέδμητο κατωρυχέεσσι λίθοισι

μακρῇσίν τε πίτυσσιν ἰδὲ δρυσὶν ὑψικόμοισιν.

ἔνθα δ᾽ ἀνὴρ ἐνίαυε πελώριος , ὅς ῥα τὰ μῆλα

οἶος ποιμαίνεσκεν ἀπόπροθεν : οὐδὲ μετ᾽ ἄλλους

πωλεῖτ᾽ , ἀλλ᾽ ἀπάνευθεν ἐὼν ἀθεμίστια ᾔδη.

καὶ γὰρ θαῦμ᾽ ἐτέτυκτο πελώριον , οὐδὲ ἐῴκει

ἀνδρί γε σιτοφάγῳ , ἀλλὰ ῥίῳ ὑλήεντι

ὑψηλῶν ὀρέων , ὅ τε φαίνεται οἶον ἀπ᾽ ἄλλων.

“δὴ τότε τοὺς ἄλλους κελόμην ἐρίηρας ἑταίρους

αὐτοῦ πὰρ νηί τε μένειν καὶ νῆα ἔρυσθαι,

αὐτὰρ ἐγὼ κρίνας ἑτάρων δυοκαίδεκ᾽ ἀρίστους

βῆν : ἀτὰρ αἴγεον ἀσκὸν ἔχον μέλανος οἴνοιο

ἡδέος , ὅν μοι ἔδωκε Μάρων , Εὐάνθεος υἱός,

ἱρεὺς Ἀπόλλωνος , ὃς Ἴσμαρον ἀμφιβεβήκει,

οὕνεκά μιν σὺν παιδὶ περισχόμεθ᾽ ἠδὲ γυναικὶ

ἁζόμενοι : ᾤκει γὰρ ἐν ἄλσεϊ δενδρήεντι

Φοίβου Ἀπόλλωνος . ὁ δέ μοι πόρεν ἀγλαὰ δῶρα:

χρυσοῦ μέν μοι ἔδωκ᾽ ἐυεργέος ἑπτὰ τάλαντα,

δῶκε δέ μοι κρητῆρα πανάργυρον , αὐτὰρ ἔπειτα

οἶνον ἐν ἀμφιφορεῦσι δυώδεκα πᾶσιν ἀφύσσας

ἡδὺν ἀκηράσιον , θεῖον ποτόν : οὐδέ τις αὐτὸν

ἠείδη δμώων οὐδ᾽ ἀμφιπόλων ἐνὶ οἴκῳ,

ἀλλ᾽ αὐτὸς ἄλοχός τε φίλη ταμίη τε μί᾽ οἴη.

τὸν δ᾽ ὅτε πίνοιεν μελιηδέα οἶνον ἐρυθρόν,

ἓν δέπας ἐμπλήσας ὕδατος ἀνὰ εἴκοσι μέτρα

χεῦ᾽ , ὀδμὴ δ᾽ ἡδεῖα ἀπὸ κρητῆρος ὀδώδει

θεσπεσίη : τότ᾽ ἂν οὔ τοι ἀποσχέσθαι φίλον ἦεν.

τοῦ φέρον ἐμπλήσας ἀσκὸν μέγαν , ἐν δὲ καὶ ᾖα

κωρύκῳ : αὐτίκα γάρ μοι ὀίσατο θυμὸς ἀγήνωρ

ἄνδρ᾽ ἐπελεύσεσθαι μεγάλην ἐπιειμένον ἀλκήν,

ἄγριον , οὔτε δίκας ἐὺ εἰδότα οὔτε θέμιστας.

“καρπαλίμως δ᾽ εἰς ἄντρον ἀφικόμεθ᾽ , οὐδέ μιν ἔνδον

εὕρομεν , ἀλλ᾽ ἐνόμευε νομὸν κάτα πίονα μῆλα.

ἐλθόντες δ᾽ εἰς ἄντρον ἐθηεύμεσθα ἕκαστα.

ταρσοὶ μὲν τυρῶν βρῖθον , στείνοντο δὲ σηκοὶ

ἀρνῶν ἠδ᾽ ἐρίφων : διακεκριμέναι δὲ ἕκασται

ἔρχατο , χωρὶς μὲν πρόγονοι , χωρὶς δὲ μέτασσαι,

χωρὶς δ᾽ αὖθ᾽ ἕρσαι . ναῖον δ᾽ ὀρῷ ἄγγεα πάντα,

γαυλοί τε σκαφίδες τε , τετυγμένα , τοῖς ἐνάμελγεν.

ἔνθ᾽ ἐμὲ μὲν πρώτισθ᾽ ἕταροι λίσσοντ᾽ ἐπέεσσιν

τυρῶν αἰνυμένους ἰέναι πάλιν , αὐτὰρ ἔπειτα

καρπαλίμως ἐπὶ νῆα θοὴν ἐρίφους τε καὶ ἄρνας

σηκῶν ἐξελάσαντας ἐπιπλεῖν ἁλμυρὸν ὕδωρ:

ἀλλ᾽ ἐγὼ οὐ πιθόμην , ἦ τ᾽ ἂν πολὺ κέρδιον ἦεν,

ὄφρ᾽ αὐτόν τε ἴδοιμι , καὶ εἴ μοι ξείνια δοίη.

οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔμελλ᾽ ἑτάροισι φανεὶς ἐρατεινὸς ἔσεσθαι.

“ἔνθα δὲ πῦρ κήαντες ἐθύσαμεν ἠδὲ καὶ αὐτοὶ

τυρῶν αἰνύμενοι φάγομεν , μένομέν τέ μιν ἔνδον

ἥμενοι , ἧος ἐπῆλθε νέμων . φέρε δ᾽ ὄβριμον ἄχθος

ὕλης ἀζαλέης , ἵνα οἱ ποτιδόρπιον εἴη,

ἔντοσθεν δ᾽ ἄντροιο βαλὼν ὀρυμαγδὸν ἔθηκεν:

ἡμεῖς δὲ δείσαντες ἀπεσσύμεθ᾽ ἐς μυχὸν ἄντρου.

αὐτὰρ ὅ γ᾽ εἰς εὐρὺ σπέος ἤλασε πίονα μῆλα

πάντα μάλ᾽ ὅσσ᾽ ἤμελγε , τὰ δ᾽ ἄρσενα λεῖπε θύρηφιν,

ἀρνειούς τε τράγους τε , βαθείης ἔκτοθεν αὐλῆς.

αὐτὰρ ἔπειτ᾽ ἐπέθηκε θυρεὸν μέγαν ὑψόσ᾽ ἀείρας,

ὄβριμον : οὐκ ἂν τόν γε δύω καὶ εἴκοσ᾽ ἄμαξαι

ἐσθλαὶ τετράκυκλοι ἀπ᾽ οὔδεος ὀχλίσσειαν:

τόσσην ἠλίβατον πέτρην ἐπέθηκε θύρῃσιν.

ἑζόμενος δ᾽ ἤμελγεν ὄις καὶ μηκάδας αἶγας,

πάντα κατὰ μοῖραν , καὶ ὑπ᾽ ἔμβρυον ἧκεν ἑκάστῃ.

αὐτίκα δ᾽ ἥμισυ μὲν θρέψας λευκοῖο γάλακτος

πλεκτοῖς ἐν ταλάροισιν ἀμησάμενος κατέθηκεν,

ἥμισυ δ᾽ αὖτ᾽ ἔστησεν ἐν ἄγγεσιν , ὄφρα οἱ εἴη

πίνειν αἰνυμένῳ καί οἱ ποτιδόρπιον εἴη.

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ σπεῦσε πονησάμενος τὰ ἃ ἔργα,

καὶ τότε πῦρ ἀνέκαιε καὶ εἴσιδεν , εἴρετο δ᾽ ἡμέας:

“ ‘ὦ ξεῖνοι , τίνες ἐστέ ; πόθεν πλεῖθ᾽ ὑγρὰ κέλευθα;

ἦ τι κατὰ πρῆξιν ἦ μαψιδίως ἀλάλησθε,

οἷά τε ληιστῆρες , ὑπεὶρ ἅλα , τοί τ᾽ ἀλόωνται

ψυχὰς παρθέμενοι κακὸν ἀλλοδαποῖσι φέροντες;”

“ὣς ἔφαθ᾽ , ἡμῖν δ᾽ αὖτε κατεκλάσθη φίλον ἦτορ,

δεισάντων φθόγγον τε βαρὺν αὐτόν τε πέλωρον.

ἀλλὰ καὶ ὥς μιν ἔπεσσιν ἀμειβόμενος προσέειπον:

“ ‘ἡμεῖς τοι Τροίηθεν ἀποπλαγχθέντες Ἀχαιοὶ

παντοίοις ἀνέμοισιν ὑπὲρ μέγα λαῖτμα θαλάσσης,

οἴκαδε ἱέμενοι , ἄλλην ὁδὸν ἄλλα κέλευθα

ἤλθομεν : οὕτω που Ζεὺς ἤθελε μητίσασθαι.

λαοὶ δ᾽ Ἀτρεΐδεω Ἀγαμέμνονος εὐχόμεθ᾽ εἶναι,

τοῦ δὴ νῦν γε μέγιστον ὑπουράνιον κλέος ἐστί:

τόσσην γὰρ διέπερσε πόλιν καὶ ἀπώλεσε λαοὺς

πολλούς . ἡμεῖς δ᾽ αὖτε κιχανόμενοι τὰ σὰ γοῦνα

ἱκόμεθ᾽ , εἴ τι πόροις ξεινήιον ἠὲ καὶ ἄλλως

δοίης δωτίνην , ἥ τε ξείνων θέμις ἐστίν.

ἀλλ᾽ αἰδεῖο , φέριστε , θεούς : ἱκέται δέ τοί εἰμεν,

Ζεὺς δ᾽ ἐπιτιμήτωρ ἱκετάων τε ξείνων τε,

ξείνιος , ὃς ξείνοισιν ἅμ᾽ αἰδοίοισιν ὀπηδεῖ.’

ὣς ἐφάμην , ὁ δέ μ᾽ αὐτίκ᾽ ἀμείβετο νηλέι θυμῷ:

“νήπιός εἰς , ὦ ξεῖν᾽ , ἢ τηλόθεν εἰλήλουθας,

ὅς με θεοὺς κέλεαι ἢ δειδίμεν ἢ ἀλέασθαι:

οὐ γὰρ Κύκλωπες Διὸς αἰγιόχου ἀλέγουσιν

οὐδὲ θεῶν μακάρων , ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτεροί εἰμεν:

οὐδ᾽ ἂν ἐγὼ Διὸς ἔχθος ἀλευάμενος πεφιδοίμην

οὔτε σεῦ οὔθ᾽ ἑτάρων , εἰ μὴ θυμός με κελεύοι.

ἀλλά μοι εἴφ᾽ ὅπῃ ἔσχες ἰὼν ἐυεργέα νῆα,

ἤ που ἐπ᾽ ἐσχατιῆς , ἦ καὶ σχεδόν , ὄφρα δαείω.’

“ὣς φάτο πειράζων , ἐμὲ δ᾽ οὐ λάθεν εἰδότα πολλά,

ἀλλά μιν ἄψορρον προσέφην δολίοις ἐπέεσσι:

“ ‘νέα μέν μοι κατέαξε Ποσειδάων ἐνοσίχθων

πρὸς πέτρῃσι βαλὼν ὑμῆς ἐπὶ πείρασι γαίης,

ἄκρῃ προσπελάσας : ἄνεμος δ᾽ ἐκ πόντου ἔνεικεν:

αὐτὰρ ἐγὼ σὺν τοῖσδε ὑπέκφυγον αἰπὺν ὄλεθρον.’

“ὣς ἐφάμην , ὁ δέ μ᾽ οὐδὲν ἀμείβετο νηλέι θυμῷ,

ἀλλ᾽ ὅ γ᾽ ἀναΐξας ἑτάροις ἐπὶ χεῖρας ἴαλλε,

σὺν δὲ δύω μάρψας ὥς τε σκύλακας ποτὶ γαίῃ

κόπτ᾽ : ἐκ δ᾽ ἐγκέφαλος χαμάδις ῥέε , δεῦε δὲ γαῖαν.

τοὺς δὲ διὰ μελεϊστὶ ταμὼν ὡπλίσσατο δόρπον:

ἤσθιε δ᾽ ὥς τε λέων ὀρεσίτροφος , οὐδ᾽ ἀπέλειπεν,

ἔγκατά τε σάρκας τε καὶ ὀστέα μυελόεντα.

ἡμεῖς δὲ κλαίοντες ἀνεσχέθομεν Διὶ χεῖρας,

σχέτλια ἔργ᾽ ὁρόωντες , ἀμηχανίη δ᾽ ἔχε θυμόν.

αὐτὰρ ἐπεὶ Κύκλωψ μεγάλην ἐμπλήσατο νηδὺν

ἀνδρόμεα κρέ᾽ ἔδων καὶ ἐπ᾽ ἄκρητον γάλα πίνων,

κεῖτ᾽ ἔντοσθ᾽ ἄντροιο τανυσσάμενος διὰ μήλων.

τὸν μὲν ἐγὼ βούλευσα κατὰ μεγαλήτορα θυμὸν

ἆσσον ἰών , ξίφος ὀξὺ ἐρυσσάμενος παρὰ μηροῦ,

οὐτάμεναι πρὸς στῆθος , ὅθι φρένες ἧπαρ ἔχουσι,

χείρ᾽ ἐπιμασσάμενος : ἕτερος δέ με θυμὸς ἔρυκεν.

αὐτοῦ γάρ κε καὶ ἄμμες ἀπωλόμεθ᾽ αἰπὺν ὄλεθρον:

οὐ γάρ κεν δυνάμεσθα θυράων ὑψηλάων

χερσὶν ἀπώσασθαι λίθον ὄβριμον , ὃν προσέθηκεν.

ὣς τότε μὲν στενάχοντες ἐμείναμεν Ἠῶ δῖαν.

“ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,

καὶ τότε πῦρ ἀνέκαιε καὶ ἤμελγε κλυτὰ μῆλα,

πάντα κατὰ μοῖραν , καὶ ὑπ᾽ ἔμβρυον ἧκεν ἑκάστῃ.

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ σπεῦσε πονησάμενος τὰ ἃ ἔργα,

σὺν δ᾽ ὅ γε δὴ αὖτε δύω μάρψας ὡπλίσσατο δεῖπνον.

δειπνήσας δ᾽ ἄντρου ἐξήλασε πίονα μῆλα,

ῥηιδίως ἀφελὼν θυρεὸν μέγαν : αὐτὰρ ἔπειτα

ἂψ ἐπέθηχ᾽ , ὡς εἴ τε φαρέτρῃ πῶμ᾽ ἐπιθείη.

πολλῇ δὲ ῥοίζῳ πρὸς ὄρος τρέπε πίονα μῆλα

Κύκλωψ : αὐτὰρ ἐγὼ λιπόμην κακὰ βυσσοδομεύων,

εἴ πως τισαίμην , δοίη δέ μοι εὖχος Ἀθήνη.

“ἥδε δέ μοι κατὰ θυμὸν ἀρίστη φαίνετο βουλή.

Κύκλωπος γὰρ ἔκειτο μέγα ῥόπαλον παρὰ σηκῷ,

χλωρὸν ἐλαΐνεον : τὸ μὲν ἔκταμεν , ὄφρα φοροίη

αὐανθέν . τὸ μὲν ἄμμες ἐίσκομεν εἰσορόωντες

ὅσσον θ᾽ ἱστὸν νηὸς ἐεικοσόροιο μελαίνης,

φορτίδος εὐρείης , ἥ τ᾽ ἐκπεράᾳ μέγα λαῖτμα:

τόσσον ἔην μῆκος , τόσσον πάχος εἰσοράασθαι.

τοῦ μὲν ὅσον τ᾽ ὄργυιαν ἐγὼν ἀπέκοψα παραστὰς

καὶ παρέθηχ᾽ ἑτάροισιν , ἀποξῦναι δ᾽ ἐκέλευσα:

οἱ δ᾽ ὁμαλὸν ποίησαν : ἐγὼ δ᾽ ἐθόωσα παραστὰς

ἄκρον , ἄφαρ δὲ λαβὼν ἐπυράκτεον ἐν πυρὶ κηλέῳ.

καὶ τὸ μὲν εὖ κατέθηκα κατακρύψας ὑπὸ κόπρῳ,

ἥ ῥα κατὰ σπείους κέχυτο μεγάλ᾽ ἤλιθα πολλή:

αὐτὰρ τοὺς ἄλλους κλήρῳ πεπαλάσθαι ἄνωγον,

ὅς τις τολμήσειεν ἐμοὶ σὺν μοχλὸν ἀείρας

τρῖψαι ἐν ὀφθαλμῷ , ὅτε τὸν γλυκὺς ὕπνος ἱκάνοι.

οἱ δ᾽ ἔλαχον τοὺς ἄν κε καὶ ἤθελον αὐτὸς ἑλέσθαι,

τέσσαρες , αὐτὰρ ἐγὼ πέμπτος μετὰ τοῖσιν ἐλέγμην.

ἑσπέριος δ᾽ ἦλθεν καλλίτριχα μῆλα νομεύων.

αὐτίκα δ᾽ εἰς εὐρὺ σπέος ἤλασε πίονα μῆλα

πάντα μάλ᾽ , οὐδέ τι λεῖπε βαθείης ἔκτοθεν αὐλῆς,

ἤ τι ὀισάμενος , ἢ καὶ θεὸς ὣς ἐκέλευσεν.

αὐτὰρ ἔπειτ᾽ ἐπέθηκε θυρεὸν μέγαν ὑψόσ᾽ ἀείρας,

ἑζόμενος δ᾽ ἤμελγεν ὄις καὶ μηκάδας αἶγας,

πάντα κατὰ μοῖραν , καὶ ὑπ᾽ ἔμβρυον ἧκεν ἑκάστῃ.

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ σπεῦσε πονησάμενος τὰ ἃ ἔργα,

σὺν δ᾽ ὅ γε δὴ αὖτε δύω μάρψας ὡπλίσσατο δόρπον.

καὶ τότ᾽ ἐγὼ Κύκλωπα προσηύδων ἄγχι παραστάς,

κισσύβιον μετὰ χερσὶν ἔχων μέλανος οἴνοιο:

“Κύκλωψ , τῆ , πίε οἶνον , ἐπεὶ φάγες ἀνδρόμεα κρέα,

ὄφρ᾽ εἰδῇς οἷόν τι ποτὸν τόδε νηῦς ἐκεκεύθει

ἡμετέρη . σοὶ δ᾽ αὖ λοιβὴν φέρον , εἴ μ᾽ ἐλεήσας

οἴκαδε πέμψειας : σὺ δὲ μαίνεαι οὐκέτ᾽ ἀνεκτῶς.

σχέτλιε , πῶς κέν τίς σε καὶ ὕστερον ἄλλος ἵκοιτο

ἀνθρώπων πολέων , ἐπεὶ οὐ κατὰ μοῖραν ἔρεξας;”

“ὣς ἐφάμην , ὁ δ᾽ ἔδεκτο καὶ ἔκπιεν : ἥσατο δ᾽ αἰνῶς

ἡδὺ ποτὸν πίνων καὶ μ᾽ ᾔτεε δεύτερον αὖτις:

“‘δός μοι ἔτι πρόφρων , καί μοι τεὸν οὔνομα εἰπὲ

αὐτίκα νῦν , ἵνα τοι δῶ ξείνιον , ᾧ κε σὺ χαίρῃς:

καὶ γὰρ Κυκλώπεσσι φέρει ζείδωρος ἄρουρα

οἶνον ἐριστάφυλον , καί σφιν Διὸς ὄμβρος ἀέξει:

ἀλλὰ τόδ᾽ ἀμβροσίης καὶ νέκταρός ἐστιν ἀπορρώξ.’

“ὣς φάτ᾽ , ἀτάρ οἱ αὖτις ἐγὼ πόρον αἴθοπα οἶνον.

τρὶς μὲν ἔδωκα φέρων , τρὶς δ᾽ ἔκπιεν ἀφραδίῃσιν.

αὐτὰρ ἐπεὶ Κύκλωπα περὶ φρένας ἤλυθεν οἶνος,

καὶ τότε δή μιν ἔπεσσι προσηύδων μειλιχίοισι:

“Κύκλωψ , εἰρωτᾷς μ᾽ ὄνομα κλυτόν , αὐτὰρ ἐγώ τοι

ἐξερέω : σὺ δέ μοι δὸς ξείνιον , ὥς περ ὑπέστης.

Οὖτις ἐμοί γ᾽ ὄνομα : Οὖτιν δέ με κικλήσκουσι

μήτηρ ἠδὲ πατὴρ ἠδ᾽ ἄλλοι πάντες ἑταῖροι.’

“ὣς ἐφάμην , ὁ δέ μ᾽ αὐτίκ᾽ ἀμείβετο νηλέι θυμῷ:

“Οὖτιν ἐγὼ πύματον ἔδομαι μετὰ οἷς ἑτάροισιν,

τοὺς δ᾽ ἄλλους πρόσθεν : τὸ δέ τοι ξεινήιον ἔσται.

“ἦ καὶ ἀνακλινθεὶς πέσεν ὕπτιος , αὐτὰρ ἔπειτα

κεῖτ᾽ ἀποδοχμώσας παχὺν αὐχένα , κὰδ δέ μιν ὕπνος

ᾕρει πανδαμάτωρ : φάρυγος δ᾽ ἐξέσσυτο οἶνος

ψωμοί τ᾽ ἀνδρόμεοι : ὁ δ᾽ ἐρεύγετο οἰνοβαρείων.

καὶ τότ᾽ ἐγὼ τὸν μοχλὸν ὑπὸ σποδοῦ ἤλασα πολλῆς,

ἧος θερμαίνοιτο : ἔπεσσι δὲ πάντας ἑταίρους

θάρσυνον , μή τίς μοι ὑποδείσας ἀναδύη.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τάχ᾽ ὁ μοχλὸς ἐλάινος ἐν πυρὶ μέλλεν

ἅψεσθαι , χλωρός περ ἐών , διεφαίνετο δ᾽ αἰνῶς,

καὶ τότ᾽ ἐγὼν ἆσσον φέρον ἐκ πυρός , ἀμφὶ δ᾽ ἑταῖροι

ἵσταντ᾽ : αὐτὰρ θάρσος ἐνέπνευσεν μέγα δαίμων.

οἱ μὲν μοχλὸν ἑλόντες ἐλάινον , ὀξὺν ἐπ᾽ ἄκρῳ,

ὀφθαλμῷ ἐνέρεισαν : ἐγὼ δ᾽ ἐφύπερθεν ἐρεισθεὶς

δίνεον , ὡς ὅτε τις τρυπῷ δόρυ νήιον ἀνὴρ

τρυπάνῳ , οἱ δέ τ᾽ ἔνερθεν ὑποσσείουσιν ἱμάντι

ἁψάμενοι ἑκάτερθε , τὸ δὲ τρέχει ἐμμενὲς αἰεί.

ὣς τοῦ ἐν ὀφθαλμῷ πυριήκεα μοχλὸν ἑλόντες

δινέομεν , τὸν δ᾽ αἷμα περίρρεε θερμὸν ἐόντα.

πάντα δέ οἱ βλέφαρ᾽ ἀμφὶ καὶ ὀφρύας εὗσεν ἀυτμὴ

γλήνης καιομένης , σφαραγεῦντο δέ οἱ πυρὶ ῥίζαι.

ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ἀνὴρ χαλκεὺς πέλεκυν μέγαν ἠὲ σκέπαρνον

εἰν ὕδατι ψυχρῷ βάπτῃ μεγάλα ἰάχοντα

φαρμάσσων : τὸ γὰρ αὖτε σιδήρου γε κράτος ἐστίν

ὣς τοῦ σίζ᾽ ὀφθαλμὸς ἐλαϊνέῳ περὶ μοχλῷ.

σμερδαλέον δὲ μέγ᾽ ᾤμωξεν , περὶ δ᾽ ἴαχε πέτρη,

ἡμεῖς δὲ δείσαντες ἀπεσσύμεθ᾽ : αὐτὰρ ὁ μοχλὸν

ἐξέρυσ᾽ ὀφθαλμοῖο πεφυρμένον αἵματι πολλῷ.

τὸν μὲν ἔπειτ᾽ ἔρριψεν ἀπὸ ἕο χερσὶν ἀλύων,

αὐτὰρ ὁ Κύκλωπας μεγάλ᾽ ἤπυεν , οἵ ῥά μιν ἀμφὶς

ᾤκεον ἐν σπήεσσι δι᾽ ἄκριας ἠνεμοέσσας.

οἱ δὲ βοῆς ἀίοντες ἐφοίτων ἄλλοθεν ἄλλος,

ἱστάμενοι δ᾽ εἴροντο περὶ σπέος ὅττι ἑ κήδοι:

“‘τίπτε τόσον , Πολύφημ᾽ , ἀρημένος ὧδ᾽ ἐβόησας

νύκτα δι᾽ ἀμβροσίην καὶ ἀύπνους ἄμμε τίθησθα;

ἦ μή τίς σευ μῆλα βροτῶν ἀέκοντος ἐλαύνει;

ἦ μή τίς σ᾽ αὐτὸν κτείνει δόλῳ ἠὲ βίηφιν;”

“τοὺς δ᾽ αὖτ᾽ ἐξ ἄντρου προσέφη κρατερὸς Πολύφημος:

‘ὦ φίλοι , Οὖτίς με κτείνει δόλῳ οὐδὲ βίηφιν.’

“οἱ δ᾽ ἀπαμειβόμενοι ἔπεα πτερόεντ᾽ ἀγόρευον:

εἰ μὲν δὴ μή τίς σε βιάζεται οἶον ἐόντα,

νοῦσον γ᾽ οὔ πως ἔστι Διὸς μεγάλου ἀλέασθαι,

ἀλλὰ σύ γ᾽ εὔχεο πατρὶ Ποσειδάωνι ἄνακτι.’

“ὣς ἄρ᾽ ἔφαν ἀπιόντες , ἐμὸν δ᾽ ἐγέλασσε φίλον κῆρ,

ὡς ὄνομ᾽ ἐξαπάτησεν ἐμὸν καὶ μῆτις ἀμύμων.

Κύκλωψ δὲ στενάχων τε καὶ ὠδίνων ὀδύνῃσι

χερσὶ ψηλαφόων ἀπὸ μὲν λίθον εἷλε θυράων,

αὐτὸς δ᾽ εἰνὶ θύρῃσι καθέζετο χεῖρε πετάσσας,

εἴ τινά που μετ᾽ ὄεσσι λάβοι στείχοντα θύραζε:

οὕτω γάρ πού μ᾽ ἤλπετ᾽ ἐνὶ φρεσὶ νήπιον εἶναι.

αὐτὰρ ἐγὼ βούλευον , ὅπως ὄχ᾽ ἄριστα γένοιτο,

εἴ τιν᾽ ἑταίροισιν θανάτου λύσιν ἠδ᾽ ἐμοὶ αὐτῷ

εὑροίμην : πάντας δὲ δόλους καὶ μῆτιν ὕφαινον

ὥς τε περὶ ψυχῆς : μέγα γὰρ κακὸν ἐγγύθεν ἦεν.

ἥδε δέ μοι κατὰ θυμὸν ἀρίστη φαίνετο βουλή.

ἄρσενες ὄιες ἦσαν ἐυτρεφέες , δασύμαλλοι,

καλοί τε μεγάλοι τε , ἰοδνεφὲς εἶρος ἔχοντες:

τοὺς ἀκέων συνέεργον ἐυστρεφέεσσι λύγοισιν,

τῇς ἔπι Κύκλωψ εὗδε πέλωρ , ἀθεμίστια εἰδώς,

σύντρεις αἰνύμενος : ὁ μὲν ἐν μέσῳ ἄνδρα φέρεσκε,

τὼ δ᾽ ἑτέρω ἑκάτερθεν ἴτην σώοντες ἑταίρους.

τρεῖς δὲ ἕκαστον φῶτ᾽ ὄιες φέρον : αὐτὰρ ἐγώ γε—

ἀρνειὸς γὰρ ἔην μήλων ὄχ᾽ ἄριστος ἁπάντων,

τοῦ κατὰ νῶτα λαβών , λασίην ὑπὸ γαστέρ᾽ ἐλυσθεὶς

κείμην : αὐτὰρ χερσὶν ἀώτου θεσπεσίοιο

νωλεμέως στρεφθεὶς ἐχόμην τετληότι θυμῷ.

ὣς τότε μὲν στενάχοντες ἐμείναμεν Ἠῶ δῖαν.

“ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,

καὶ τότ᾽ ἔπειτα νομόνδ᾽ ἐξέσσυτο ἄρσενα μῆλα,

θήλειαι δὲ μέμηκον ἀνήμελκτοι περὶ σηκούς:

οὔθατα γὰρ σφαραγεῦντο . ἄναξ δ᾽ ὀδύνῃσι κακῇσι

τειρόμενος πάντων ὀίων ἐπεμαίετο νῶτα

ὀρθῶν ἑσταότων : τὸ δὲ νήπιος οὐκ ἐνόησεν,

ὥς οἱ ὑπ᾽ εἰροπόκων ὀίων στέρνοισι δέδεντο.

ὕστατος ἀρνειὸς μήλων ἔστειχε θύραζε

λάχνῳ στεινόμενος καὶ ἐμοὶ πυκινὰ φρονέοντι.

τὸν δ᾽ ἐπιμασσάμενος προσέφη κρατερὸς Πολύφημος:

“‘κριὲ πέπον , τί μοι ὧδε διὰ σπέος ἔσσυο μήλων

ὕστατος ; οὔ τι πάρος γε λελειμμένος ἔρχεαι οἰῶν,

ἀλλὰ πολὺ πρῶτος νέμεαι τέρεν᾽ ἄνθεα ποίης

μακρὰ βιβάς , πρῶτος δὲ ῥοὰς ποταμῶν ἀφικάνεις,

πρῶτος δὲ σταθμόνδε λιλαίεαι ἀπονέεσθαι

ἑσπέριος : νῦν αὖτε πανύστατος . ἦ σύ γ᾽ ἄνακτος

ὀφθαλμὸν ποθέεις , τὸν ἀνὴρ κακὸς ἐξαλάωσε

σὺν λυγροῖς ἑτάροισι δαμασσάμενος φρένας οἴνῳ,

Οὖτις , ὃν οὔ πώ φημι πεφυγμένον εἶναι ὄλεθρον.

εἰ δὴ ὁμοφρονέοις ποτιφωνήεις τε γένοιο

εἰπεῖν ὅππῃ κεῖνος ἐμὸν μένος ἠλασκάζει:

τῷ κέ οἱ ἐγκέφαλός γε διὰ σπέος ἄλλυδις ἄλλῃ

θεινομένου ῥαίοιτο πρὸς οὔδεϊ , κὰδ δέ κ᾽ ἐμὸν κῆρ

λωφήσειε κακῶν , τά μοι οὐτιδανὸς πόρεν Οὖτις.’

“ὣς εἰπὼν τὸν κριὸν ἀπὸ ἕο πέμπε θύραζε.

ἐλθόντες δ᾽ ἠβαιὸν ἀπὸ σπείους τε καὶ αὐλῆς

πρῶτος ὑπ᾽ ἀρνειοῦ λυόμην , ὑπέλυσα δ᾽ ἑταίρους.

καρπαλίμως δὲ τὰ μῆλα ταναύποδα , πίονα δημῷ,

πολλὰ περιτροπέοντες ἐλαύνομεν , ὄφρ᾽ ἐπὶ νῆα

ἱκόμεθ᾽ . ἀσπάσιοι δὲ φίλοις ἑτάροισι φάνημεν,

οἳ φύγομεν θάνατον , τοὺς δὲ στενάχοντο γοῶντες.

ἀλλ᾽ ἐγὼ οὐκ εἴων , ἀνὰ δ᾽ ὀφρύσι νεῦον ἑκάστῳ,

κλαίειν , ἀλλ᾽ ἐκέλευσα θοῶς καλλίτριχα μῆλα

πόλλ᾽ ἐν νηὶ βαλόντας ἐπιπλεῖν ἁλμυρὸν ὕδωρ.

οἱ δ᾽ αἶψ᾽ εἴσβαινον καὶ ἐπὶ κληῖσι καθῖζον,

ἑξῆς δ᾽ ἑζόμενοι πολιὴν ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς.

ἀλλ᾽ ὅτε τόσσον ἀπῆν , ὅσσον τε γέγωνε βοήσας,

καὶ τότ᾽ ἐγὼ Κύκλωπα προσηύδων κερτομίοισι:

“Κύκλωψ , οὐκ ἄρ᾽ ἔμελλες ἀνάλκιδος ἀνδρὸς ἑταίρους

ἔδμεναι ἐν σπῆι γλαφυρῷ κρατερῆφι βίηφι.

καὶ λίην σέ γ᾽ ἔμελλε κιχήσεσθαι κακὰ ἔργα,

σχέτλι᾽ , ἐπεὶ ξείνους οὐχ ἅζεο σῷ ἐνὶ οἴκῳ

ἐσθέμεναι : τῷ σε Ζεὺς τίσατο καὶ θεοὶ ἄλλοι.’

“ὣς ἐφάμην , ὁ δ᾽ ἔπειτα χολώσατο κηρόθι μᾶλλον,

ἧκε δ᾽ ἀπορρήξας κορυφὴν ὄρεος μεγάλοιο,

κὰδ δ᾽ ἔβαλε προπάροιθε νεὸς κυανοπρῴροιο

τυτθόν , ἐδεύησεν δ᾽ οἰήιον ἄκρον ἱκέσθαι,

ἐκλύσθη δὲ θάλασσα κατερχομένης ὑπὸ πέτρης:

τὴν δ᾽ αἶψ᾽ ἤπειρόνδε παλιρρόθιον φέρε κῦμα,

πλημυρὶς ἐκ πόντοιο , θέμωσε δὲ χέρσον ἱκέσθαι.

αὐτὰρ ἐγὼ χείρεσσι λαβὼν περιμήκεα κοντὸν

ὦσα παρέξ , ἑτάροισι δ᾽ ἐποτρύνας ἐκέλευσα

ἐμβαλέειν κώπῃς , ἵν᾽ ὑπὲκ κακότητα φύγοιμεν,

κρατὶ κατανεύων : οἱ δὲ προπεσόντες ἔρεσσον.

ἀλλ᾽ ὅτε δὴ δὶς τόσσον ἅλα πρήσσοντες ἀπῆμεν,

καὶ τότε δὴ Κύκλωπα προσηύδων : ἀμφὶ δ᾽ ἑταῖροι

μειλιχίοις ἐπέεσσιν ἐρήτυον ἄλλοθεν ἄλλος:

“‘σχέτλιε , τίπτ᾽ ἐθέλεις ἐρεθιζέμεν ἄγριον ἄνδρα;

ὃς καὶ νῦν πόντονδε βαλὼν βέλος ἤγαγε νῆα

αὖτις ἐς ἤπειρον , καὶ δὴ φάμεν αὐτόθ᾽ ὀλέσθαι.

εἰ δὲ φθεγξαμένου τευ ἢ αὐδήσαντος ἄκουσε,

σύν κεν ἄραξ᾽ ἡμέων κεφαλὰς καὶ νήια δοῦρα

μαρμάρῳ ὀκριόεντι βαλών : τόσσον γὰρ ἵησιν.’

“ὣς φάσαν , ἀλλ᾽ οὐ πεῖθον ἐμὸν μεγαλήτορα θυμόν,

ἀλλά μιν ἄψορρον προσέφην κεκοτηότι θυμῷ:

“Κύκλωψ , αἴ κέν τίς σε καταθνητῶν ἀνθρώπων

ὀφθαλμοῦ εἴρηται ἀεικελίην ἀλαωτύν,

φάσθαι Ὀδυσσῆα πτολιπόρθιον ἐξαλαῶσαι,

υἱὸν Λαέρτεω , Ἰθάκῃ ἔνι οἰκί᾽ ἔχοντα.’

“ὣς ἐφάμην , ὁ δέ μ᾽ οἰμώξας ἠμείβετο μύθῳ:

‘ὢ πόποι , ἦ μάλα δή με παλαίφατα θέσφαθ᾽ ἱκάνει.

ἔσκε τις ἐνθάδε μάντις ἀνὴρ ἠύς τε μέγας τε,

Τήλεμος Εὐρυμίδης , ὃς μαντοσύνῃ ἐκέκαστο

καὶ μαντευόμενος κατεγήρα Κυκλώπεσσιν:

ὅς μοι ἔφη τάδε πάντα τελευτήσεσθαι ὀπίσσω,

χειρῶν ἐξ Ὀδυσῆος ἁμαρτήσεσθαι ὀπωπῆς.

ἀλλ᾽ αἰεί τινα φῶτα μέγαν καὶ καλὸν ἐδέγμην

ἐνθάδ᾽ ἐλεύσεσθαι , μεγάλην ἐπιειμένον ἀλκήν:

νῦν δέ μ᾽ ἐὼν ὀλίγος τε καὶ οὐτιδανὸς καὶ ἄκικυς

ὀφθαλμοῦ ἀλάωσεν , ἐπεί μ᾽ ἐδαμάσσατο οἴνῳ.

ἀλλ᾽ ἄγε δεῦρ᾽ , Ὀδυσεῦ , ἵνα τοι πὰρ ξείνια θείω

πομπήν τ᾽ ὀτρύνω δόμεναι κλυτὸν ἐννοσίγαιον:

τοῦ γὰρ ἐγὼ πάϊς εἰμί , πατὴρ δ᾽ ἐμὸς εὔχεται εἶναι.

αὐτὸς δ᾽ , αἴ κ᾽ ἐθέλῃσ᾽ , ἰήσεται , οὐδέ τις ἄλλος

οὔτε θεῶν μακάρων οὔτε θνητῶν ἀνθρώπων.’

“ὣς ἔφατ᾽ , αὐτὰρ ἐγώ μιν ἀμειβόμενος προσέειπον:

αἲ γὰρ δὴ ψυχῆς τε καὶ αἰῶνός σε δυναίμην

εὖνιν ποιήσας πέμψαι δόμον Ἄϊδος εἴσω,

ὡς οὐκ ὀφθαλμόν γ᾽ ἰήσεται οὐδ᾽ ἐνοσίχθων.’

“ὣς ἐφάμην , ὁ δ᾽ ἔπειτα Ποσειδάωνι ἄνακτι

εὔχετο χεῖρ᾽ ὀρέγων εἰς οὐρανὸν ἀστερόεντα:

‘κλῦθι , Ποσείδαον γαιήοχε κυανοχαῖτα,

εἰ ἐτεόν γε σός εἰμι , πατὴρ δ᾽ ἐμὸς εὔχεαι εἶναι,

δὸς μὴ Ὀδυσσῆα πτολιπόρθιον οἴκαδ᾽ ἱκέσθαι

υἱὸν Λαέρτεω , Ἰθάκῃ ἔνι οἰκί᾽ ἔχοντα.

ἀλλ᾽ εἴ οἱ μοῖρ᾽ ἐστὶ φίλους τ᾽ ἰδέειν καὶ ἱκέσθαι

οἶκον ἐυκτίμενον καὶ ἑὴν ἐς πατρίδα γαῖαν,

ὀψὲ κακῶς ἔλθοι , ὀλέσας ἄπο πάντας ἑταίρους,

νηὸς ἐπ᾽ ἀλλοτρίης , εὕροι δ᾽ ἐν πήματα οἴκῳ.’

“ὣς ἔφατ᾽ εὐχόμενος , τοῦ δ᾽ ἔκλυε κυανοχαίτης.

αὐτὰρ ὅ γ᾽ ἐξαῦτις πολὺ μείζονα λᾶαν ἀείρας

ἧκ᾽ ἐπιδινήσας , ἐπέρεισε δὲ ἶν᾽ ἀπέλεθρον,

κὰδ᾽ δ᾽ ἔβαλεν μετόπισθε νεὸς κυανοπρῴροιο

τυτθόν , ἐδεύησεν δ᾽ οἰήιον ἄκρον ἱκέσθαι.

ἐκλύσθη δὲ θάλασσα κατερχομένης ὑπὸ πέτρης:

τὴν δὲ πρόσω φέρε κῦμα , θέμωσε δὲ χέρσον ἱκέσθαι.

“ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τὴν νῆσον ἀφικόμεθ᾽ , ἔνθα περ ἄλλαι

νῆες ἐύσσελμοι μένον ἁθρόαι , ἀμφὶ δ᾽ ἑταῖροι

ἥατ᾽ ὀδυρόμενοι , ἡμέας ποτιδέγμενοι αἰεί,

νῆα μὲν ἔνθ᾽ ἐλθόντες ἐκέλσαμεν ἐν ψαμάθοισιν,

ἐκ δὲ καὶ αὐτοὶ βῆμεν ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης.

μῆλα δὲ Κύκλωπος γλαφυρῆς ἐκ νηὸς ἑλόντες

δασσάμεθ᾽ , ὡς μή τίς μοι ἀτεμβόμενος κίοι ἴσης.

ἀρνειὸν δ᾽ ἐμοὶ οἴῳ ἐυκνήμιδες ἑταῖροι

μήλων δαιομένων δόσαν ἔξοχα : τὸν δ᾽ ἐπὶ θινὶ

Ζηνὶ κελαινεφέι Κρονίδῃ , ὃς πᾶσιν ἀνάσσει,

ῥέξας μηρί᾽ ἔκαιον : ὁ δ᾽ οὐκ ἐμπάζετο ἱρῶν,

ἀλλ᾽ ὅ γε μερμήριξεν ὅπως ἀπολοίατο πᾶσαι

νῆες ἐύσσελμοι καὶ ἐμοὶ ἐρίηρες ἑταῖροι.

“ὣς τότε μὲν πρόπαν ἦμαρ ἐς ἠέλιον καταδύντα

ἥμεθα δαινύμενοι κρέα τ᾽ ἄσπετα καὶ μέθυ ἡδύ:

ἦμος δ᾽ ἠέλιος κατέδυ καὶ ἐπὶ κνέφας ἦλθε,

δὴ τότε κοιμήθημεν ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης.

ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,

δὴ τότ᾽ ἐγὼν ἑτάροισιν ἐποτρύνας ἐκέλευσα

αὐτούς τ᾽ ἀμβαίνειν ἀνά τε πρυμνήσια λῦσαι:

οἱ δ᾽ αἶψ᾽ εἴσβαινον καὶ ἐπὶ κληῖσι καθῖζον,

ἑξῆς δ᾽ ἑζόμενοι πολιὴν ἅλα τύπτον ἐρετμοῖς.

“ἔνθεν δὲ προτέρω πλέομεν ἀκαχήμενοι ἦτορ,

ἄσμενοι ἐκ θανάτοιο , φίλους ὀλέσαντες ἑταίρους.