Reading Center

si vero illud quoque accedit^[*]accedit c (accidit? i, §§4, 39): accidet πbO2: accedet k , ut praetor in ea verba^[*]in ea verba praetor vulg. L. O1 Asc.: om. rell. iudicium det ut vel L. Octavius Balbus iudex, homo et iuris et offici peritissimus, non possit aliter iudicare, —si iudicium sit eius modi^[*]eius modi Ob: eiusdem modi codd. pler. L. OCTAVIVS IVDEX ESTO. SI PARET FVNDUM CAPENA- TEM, QVO DE AGITVR, EX IVRE QVIRITIVM P. SERVILI ESSE, NEQVE IS FVNDVS Q. CATVLO RESTITVETVR, non necesse erit L. Octavio iudici cogere P. Servilium Q. Catulo fundum restituere, aut condemnare eum quem non oporteat? eius modi totum ius praetorium, omnis^[*]ante omnis habent codd. iterum eiusdem modi (eiusmodi b): om. O: secl. Muell., ego delevi res iudiciaria fuit in Sicilia per triennium Verre praetore. decreta eius modi^[*]Eius modi decreta O , SI NON ACCIPIT QVOD TE DEBERE DICIS, ACCVSES; SI PETIT^[*]petit Manutius: patitur codd , DVCAS: C. Fuficium duci iussit petitorem, L. Suettium, L. Racilium^[*]Acilium, Accilium cO1 . iudicia eius modi^[*]eius modi O: huius modi p rell. : qui cives Romani erant iudicabant^[*]iudicabant addidi (Cl. Rev. xviii, p. 24) si Siculi essent, cum Siculos eorum^[*]cum Siculos eorum Lamb., Donatum secutus ad Ter. Phorm. ii, 1, 36: cum Siculorum coni. Steph.: cum Siculi eorum `N': tum (tamen b) si eorum p rell. Asc. legibus dari^[*]dare O1π oporteret, qui Siculi, si cives Romani essent.

verum ut totum genus amplectamini^[*]complectamini Asc. iudiciorum, prius iura Siculorum, deinde istius instituta cognoscite. Siculi hoc iure sunt ut, quod civis cum cive agat, domi certet suis legibus, quod Siculus cum Siculo non eiusdem civitatis, ut de eo praetor iudices ex P. Rupili decreto, quod is de decem legatorum sententia^[*]sententiis O1 (ii, §39) statuit, quam illi legem^[*]illi legem cO: Siculi legem πk: legem Sic. bδ Rupiliam vocant, sortiatur. quod privatus a populo petit aut populus a privato, senatus ex aliqua civitate qui iudicet datur, cum alternae civitates reiectae sunt; quod civis Romanus a Siculo petit, Siculus iudex^[*]iudex O: iudex datur p rell. , quod Siculus a civi Romano, civis Romanus datur; ceterarum rerum^[*]rerum om. VO1 selecti iudices ex conventu civium Romanorum^[*]conv. civ. Rom. VO: civ. Rom. conv. πb Asc. proponi solent. inter aratores et decumanos lege frumentaria, quam Hieronicam appellant, iudicia fiunt.

haec omnia isto praetore non modo perturbata, sed plane et Siculis et civibus Romanis erepta sunt. primum suae leges: quod civis^[*]civi cO1: cive rell. cum civi ageret, aut eum iudicem quem commodum erat,—praeconem, haruspicem, medicum suum,—dabat, aut si legibus erat iudicium constitutum et ad civem suum^[*]suum civem V iudicem venerant, libere civi iudicare non licebat. edictum enim hominis cognoscite, quo edicto omnia iudicia redegerat in suam potestatem, SI QUI^[*]si qui cOp al.: si quis bδ PERPERAM IVDICASSET, SE COGNITVRVM; CVM COGNOSSET^[*]cognovisset V: cognosceret O1 (i, §18), ANIMADVERSVRVM. Idque cum faciebat, nemo dubitabat quin, cum iudex alium de suo iudicio putaret iudicaturum seque in eo capitis periculum aditurum, voluntatem spectaret^[*]spectaret c: expectraret O: spectet V rell. eius quem statim de capite suo putaret^[*]putaret Vc: putet O rell. iudicaturum.

selecti ex^[*]ex O: e rell. conventu aut propositi ex negotiatoribus^[*]ex negot. prop. O iudices nulli: haec copia, quam dico, iudicum cohors non Q. Scaevolae, qui tamen de cohorte sua dare non solebat^[*]dare nolebat O , sed C. Verris. cuius modi cohortem putatis hoc principe fuisse? sicubi ^[*]Sicubi scripsi: sicuti codd.: † sicuti... Eum quoque edd. videtis edictum, Sl QVI^[*]Si qui O1: si quid rell. PERPERAM IVDICARIT SENATVS, eum quoque ostendam, si quando sit datus, coactu istius quod non senserit iudicasse. ex lege Rupilia sortitio nulla, nisi cum nihil intererat istius; lege Hieronica iudicia plurimarum controversiarum sublata uno nomine omnia; de conventu ac negotiatoribus nulli iudices. quantam potestatem habuerit videtis, quas res gesserit cognoscite.

Heraclius est Hieronis filius Syracusanus, homo in primis domi suae nobilis et ante hunc praetorem vel pecuniosissimus Syracusanorum, nunc nulla alia calamitate nisi istius avaritia atque iniuria pauperrimus. huic hereditas ad HS facile triciens venit testamento propinqui sui Heraclii, plena domus^[*]domus om. O: ii, §36 caelati argenti optimi^[*]plena celatia optimi argenti O multaeque stragulae vestis pretiosorumque^[*]pretiosorumque cO: pretiosissimorumque rell. mancipiorum; quibus in rebus istius cupiditates et insanias^[*]insanias cO1: -am rell. quis ignorat? erat in sermone res, magnam Heraclio pecuniam^[*]pecuniam Heraclio O relictam^[*]relictam cOpk: inseruit s. l. venisse p2: venisse relicatam qr: venisse bδ ; non solum Heraclium divitem, sed etiam ornatum supellectile, argento, veste, mancipiis futurum.