In Verrem, Against Verres, Orationes Volume III. Cicero, Marcus Tullius, creator; Peterson, William, 1856-1921, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
XML: Passage Full Text
in hac causa frumentaria cognoscenda haec vobis proponite, iudices, vos de rebus fortunisque Siculorum omnium[*]omnium om. O , de civium Romanorum qui arant in Sicilia bonis, de vectigalibus a maioribus traditis, de vita victuque[*]victu vitaque O (Am. J. Ph. xxviii, p. 141) populi Romani cognituros: quae si magna atque adeo maxima vobis videbuntur[*]videbuntur O1: videntur p rell. , quam varie et quam copiose dicantur exspectare nolite.
neminem vestrum praeterit, iudices, omnem utilitatem opportunitatemque provinciae Siciliae, quae ad commoda populi Romani adiuncta sit, consistere in re frumentaria maxime; nam[*]nam cO: in rell. ceteris rebus adiuvamur ex illa provincia, hac vero alimur ac sustinemur.
ea causa[*]haec causa π (ac sustinemur haec causa tri. p2 s.l., om. k) tripertita, iudices, erit in accusatione; primum enim[*]enim om. O de decumano, deinde de empto dicemus frumento, postremo de aestimato.
6
inter Siciliam ceterasque provincias, iudices, in agrorum vectigalium ratione[*]ratione cOk: rationes p rell. hoc interest, quod ceteris aut impositum vectigal est certum, quod stipendiarium dicitur, ut Hispanis et plerisque Poenorum quasi victoriae praemium ac poena belli, aut censoria locatio constituta est, ut Asiae lege Sempronia: Siciliae civitates sic in amicitiam fidemque accepimus[*]accepimus codd.: recepimus vulg. ut eodem iure essent quo fuissent, eadem condicione populo Romano parerent qua suis antea[*]ante O1 (§24 infra) paruissent.
perpaucae Siciliae civitates sunt[*]sunt codd.: superiori O1: sunt superiore Muell. bello a maioribus nostris subactae; quarum ager cum esset publicus populi Romani factus, tamen illis est redditus; is ager a censoribus locari solet. foederatae civitates duae sunt[*]sunt duae O , quarum decumae venire non soleant, Mamertina et Tauromenitana, quinque praeterea sine foedere immunes civitates[*]civitates om. O, secl. Kayser ac liberae, Centuripina, Halaesina, Segestana, Halicyensis, Panhormitana; praeterea omnis ager Siciliae civitatum decumanus est, itemque ante imperium populi Romani ipsorum Siculorum voluntate et institutis fuit.
videte nunc maiorum sapientiam[*]sap. maiorum O , qui cum Siciliam tam opportunum subsidium belli atque pacis ad rem publicam adiunxissent, tanta cura Siculos tueri ac retinere voluerunt ut non modo eorum agris vectigal novum nullum imponerent, sed ne legem quidem venditionis decumarum neve[*]neve codd.: nec Muell. vendundi aut tempus aut locum commutarent, ut certo tempore anni, ut ibidem in Sicilia, denique ut lege Hieronica venderent. voluerunt eos in suis rebus ipsos interesse, eorumque animos non modo lege nova sed ne nomine quidem legis novo[*]novo codd. praeter O (nove): novae Mueller commoveri.
itaque[*]Itaque O: ita p rell. decumas lege Hieronica semper vendundas censuerunt, ut iis iucundior esset muneris illius functio, si eius regis qui Siculis carissimus fuit non solum instituta commutato imperio, verum etiam nomen maneret. hoc iure ante Verrem praetorem Siculi semper usi sunt: hic primus instituta omnium, consuetudinem a maioribus traditam, condicionem amicitiae, ius societatis convellere et commutare ausus est.