Reading Center

qua in re primum illud reprehendo et accuso, cur in re tam vetere^[*]vetere Opqk: veteri δ (Div. §5), tam usitata quicquam novi feceris. ingenio aliquid adsecutus es? tot homines sapientissimos et clarissimos^[*]et clarissimos cO: om. rell. , qui illam provinciam ante te tenuerunt, prudentia consilioque vicisti? est tuum, est ingeni diligentiaeque tuae: do hoc tibi et concedo. scio te Romae, cum praetor esses, edicto tuo possessiones hereditatum a liberis ad alienos, a primis heredibus ad secundos, a legibus ad libidinem tuam transtulisse; scio te edicta superiorum omnium correxisse et possessiones hereditatum non secundum eos qui proferrent, sed secundum eos qui dicerent testamentum factum dedisse; easque res novas abs te prolatas et inventas magno tibi quaestui fuisse scio; eundemque te memini censorias quoque leges in sartis tectis exigendis tollere et commutare, ne is redimeret cuia res esset, ne pupillo tutores propinquique consulerent quo minus fortunis omnibus everteretur; exiguam diem praefinire operi qua ceteros ab negotio excluderes, ipse in tuo redemptore nullam certam diem observares.

quam ob rem novam legem te in decumis statuisse non miror, hominem in edictis praetoriis^[*]pr. O ( = praetoris: i, §106: infra §§25, 66), in censoriis legibus tam prudentem, tam exercitatum,—non, inquam, miror te aliquid excogitasse; sed quod tua sponte iniussu populi sine senatus auctoritate iura provinciae Siciliae mutaveris^[*]mutaveris O: mutaris rell. , id reprehendo, id accuso.

L. Octavio et C. Cottae consulibus senatus permisit ut vini et olei decumas et frugum minutarum, quas ante^[*]ante O1: ante te rell. (§43 infra) quaestores in Sicilia vendere consuessent, Romae venderent, legemque his rebus quam ipsis videretur dicerent^[*]dicerent cO1: edicerent p rell. . cum locatio fieret, publicani postularunt quasdam res ut ad legem adderent neque tamen a ceteris censoriis legibus recederent. contra dixit is^[*]is om. O qui casu tum Romae fuit, tuus hospes, Verres,—hospes, inquam, et familiaris tuus,—Sthenius hic Thermitanus. consules causam cognorunt^[*]cognorunt O: cognoverunt rell. ; cum viros primarios atque amplissimos civitatis multos in consilium advocassent, de consili sententia pronuntiarunt se lege Hieronica vendituros.

itane vero? prudentissimi viri summa auctoritate praediti, quibus senatus legum dicendarum in locandis vectigalibus omnem potestatem permiserat populusque Romanus idem^[*]Romanus idem om. O iusserat, Siculo uno recusante cum amplificatione vectigalium nomen Hieronicae legis mutare noluerunt: tu, homo minimi consili, nullius auctoritatis, iniussu populi ac senatus, tota Sicilia recusante, cum maximo detrimento atque adeo exitio vectigalium totam^[*]tum totam O1: fort. tu totam (totam totam M = C) Hieronicam legem sustulisti?

at quam legem corrigit, iudices, atque adeo totam tollit! acutissime ac diligentissime^[*]et dilig. O (§143) scriptam, quae lex^[*]lex cO: om. rell. omnibus custodiis subiectum aratorem decumano tradidit, ut neque^[*]neque post horreis om. O in segetibus neque in areis neque in horreis neque in amovendo neque in exportando^[*]exportando Vcp al.: asportando O frumento grano uno posset arator sine maxima poena fraudare decumanum. scripta lex ita diligenter est ut eum scripsisse appareat qui alia vectigalia non haberet, ita acute ut Siculum, ita severe ut tyrannum; qua lege Siculis tamen arare expediret; nam ita diligenter constituta sunt iura decumano^[*]decumano VcO: decumani p rell. ut tamen ab invito aratore plus decuma non possit^[*]posset O1 auferri.