Reading Center

non illi vos de unius municipis fortunis arbitrantur sed de totius municipi statu dignitate commodisque omnibus sententias esse laturos. summa est enim, iudices, hominis in communem municipi rem diligentia, in singulos municipes benignitas, in omnis homines iustitia et fides. praeterea nobilitatem illam inter suos locumque a maioribus traditum sic tuetur ut maiorum gravitatem, constantiam, gratiam, liberalitatem adsequatur. itaque eis^[*]itaque iis b2a: itaque χ: ita quis cett. eum verbis publice laudant ut non solum testimonium suum iudiciumque significent verum etiam curam animi ac dolorem. quae dum laudatio recitatur, vos, quaeso, qui eam^[*]eam a: iam cett. detulistis adsurgite.

ex lacrimis horum, iudices, existimare^[*]existumare ςA potestis omnis haec decuriones decrevisse lacrimantis. age vero, vicinorum quantum studium, quam incredibilis benivolentia, quanta cura est^[*]quam ... cura est om. b1χψ1 ! non illi in libellis laudationem decretam^[*]laudationem decretam b2ψa: laudationum decreta cett. miserunt, sed homines honestissimos, quos nossemus omnes, huc frequentis adesse et hunc praesentis laudare voluerunt. adsunt Ferentani^[*]Ferentani b2a: Frentrani ςAπb1: Frentani φχψ Marrucini πb: Marrucinii cett. , homines nobilissimi, Marrucini item pari dignitate; Teano Apulo atque Luceria equites Romanos, homines honestissimos^[*]honestissimos homines bψ Boviano Beroaldus: Boiano codd. , laudatores videtis; Boviano totoque ex Samnio cum laudationes honestissimae missae sunt, tum homines amplissimi nobilissimique venerunt.

iam qui in agro Larinati^[*]Larinate ςA praedia, qui negotia, qui res pecuarias^[*]pecuarias Manutius: pecuniarias codd. habent, honesti homines et summo splendore praediti^[*]et ... praediti om. b1 , difficile dictu est quam sint solliciti, quam laborent. non multi mihi ab uno sic diligi videntur ut hic ab his^[*]iis σχa universis. quam doleo^[*]quam doleo Classen: quando codd. abesse ab huius iudicio L.(Lucium) Volusenum^[*]Volusenum Naugerius: Volusienum codd. , summo splendore hominem ac virtute praeditum! vellem praesentem possem^[*]posse ed. Guar. P.(Publium) Helvidium Rufum, equitem Romanum omnium ornatissimum, nominare. qui cum huius causa dies noctesque vigilaret et cum me hanc causam doceret, in morbum gravem periculosumque incidit; in quo tamen non minus de capite huius quam de sua vita laborat. Cn. Tudici senatoris, viri optimi et honestissimi, par studium ex^[*]ex Graevius: et (om. a) codd. testimonio et laudatione cognoscetis. eadem spe sed maiore verecundia de te, P.(Publi) Volumni, quoniam iudex es in A.(Aulum) Cluentium, dicimus. et ne longum sit, omnium vicinorum summam esse in hunc benivolentiam confirmamus. Horum omnium^[*]omnium horum s studium,

curam, diligentiam meumque una laborem, qui totam hanc causam vetere instituto solus peroravi, vestramque^[*]vostramque ςA simul, iudices, aequitatem et mansuetudinem una mater oppugnat. at quae^[*]atque ςAπφ mater! quam caecam crudelitate et scelere^[*]crudelitatem et sceleri ςA ferri videtis, cuius cupiditatem nulla umquam turpitudo retardavit, quae vitiis animi in deterrimas partis iura hominum convertit omnia, cuius ea stultitia est ut eam nemo hominem, ea vis ut nemo feminam, ea crudelitas ut nemo matrem appellare possit. atque etiam nomina necessitudinum, non solum naturae nomen et iura mutavit, uxor generi, noverca fili, filiae paelex^[*]pelex ς: pellex cett. ; eo iam denique adducta est uti^[*]uti ςAπφt: ut cett. sibi praeter formam nihil ad similitudinem hominis^[*]homini ςAπ reservarit^[*]reservaret ςAπa .

qua re, iudices, si scelus odistis, prohibete aditum^[*]prohibite a matris a fili sanguine, date parenti hunc incredibilem dolorem ex salute, ex victoria liberum, patimini matrem, ne orbata filio laetetur, victam potius vestra^[*]vostra σψ aequitate discedere. sin autem, id quod vestra natura postulat, pudorem bonitatem^[*]bonitatem veritatem b2ψ2a virtutemque diligitis, levate hunc aliquando supplicem vestrum, iudices, tot annos in falsa invidia periculisque versatum, qui nunc primum post illam flammam aliorum facto et cupiditate excitatam spe vestrae aequitatis erigere animum et paulum respirare a metu coepit, cui posita sunt in vobis omnia, quem servatum esse plurimi cupiunt, servare soli vos potestis.