Pro Cluentio, Orationes Volume I, Cicero, Marcus Tullius, creator; Clark, Albert Curtis, 1859-1937, editor
qua re invidia remota quam dies mitigavit, oratio mea deprecata est, vestra fides atque aequitas a veritatis disceptatione reiecit, quid est praeterea quod in causa relinquatur?
versatam esse[*]esse om. a in iudicio pecuniam constat; ea quaeritur unde profecta sit, ab accusatore an ab[*]an ab an a s: an t reo. dicit accusator[*]dicit accusator ςa: accusator dicit haec: 'primum gravissimis criminibus accusabam, ut nihil opus esset pecunia; deinde condemnatum adducebam, ut ne eripi quidem pecunia posset; postremo, etiam si absolutus fuisset[*]fuisset ςa: esset , mearum tamen omnium fortunarum status incolumis maneret.' quid contra reus? 'primum ipsam[*]ipsam : iam αa multitudinem criminum et atrocitatem[*]criminum et atroc. ςa: et atroc. criminum pertimescebam; deinde Fabriciis propter conscientiam mei sceleris condemnatis me esse condemnatum sentiebam: postremo in eum casum veneram ut omnis mearum fortunarum status unius iudici periculo contineretur.[*]omnes... continerentur s '
age, quoniam corrumpendi iudici causas ille multas et gravis habuit, hic nullam, profectio ipsius pecuniae requiratur. confecit tabulas diligentissime Cluentius. haec autem res habet hoc certe ut nihil possit neque additum neque detractum de re familiari latere. Anni sunt octo cum ista causa in ista meditatione versatur, cum omnia quae ad eam rem pertinent et ex huius et ex aliorum tabulis agitatis[*]agitatis ςβψa: agitis , tractatis, inquiritis, cum interea Cluentianae pecuniae vestigium nullum invenitis. quid? Albiana[*]Abbiana σψ2 s pecunia vestigiisne nobis odoranda est an ad ipsum cubile vobis ducibus[*]ducibus : iudicibus ς Ba: indicibus Nettleship venire possumus? tenentur uno in loco HS dcxl [*]dcxl: XXXX ςa (add. milia ς s), tenentur apud hominem audacissimum, tenentur apud iudicem; quid voltis amplius?
31
at enim Staienus non fuit ab Oppianico sed a Cluentio ad iudicium corrumpendum constitutus. cur eum[*]eum ς b2ψa: enim Mb1ς , cum in consilium iretur, Cluentius et Cannutius abesse patiebantur? cur, cum[*]cur cum ς b2ψa: cum Mb1s in consilium mittebant, Staienum iudicem cui[*]cui : cui quod α s: quod t: qui Classen pecuniam dederant non requirebant[*]requirebant (-bantur M) : quaerebant α s ? Oppianicus querebatur, Quinctius flagitabat; sine Staieno ne in consilium iretur tribunicia potestate effectum[*]effectum ςβ2ψ11a: perfectum : confectum ψ2 est. at condemnavit[*]condemnavit αa: damnavit . hanc enim condemnationem dederat obsidem Bulbo et ceteris ut destitutus ab Oppianico videretur. qua re si istinc causa corrumpendi iudici, si[*]iudicii si b2a: iudicii istinc pecunia, istinc Staienus, istinc denique omnis fraus et audacia est, hinc pudor, honesta vita[*]vita ςa: vita et , nulla suspicio pecuniae, nulla corrumpendi iudici causa, patimini[*]patiamini t veritate patefacta atque omni errore sublato eo transire illius turpitudinis infamiam ubi cetera maleficia consistunt[*]consistunt αa: consistant , ab eo invidiam discedere aliquando ad quem numquam accessisse culpam videtis.
at enim pecuniam Staieno dedit Oppianicus non ad corrumpendum iudicium sed ad conciliationem[*]conciliationis (reconc. ψ2) gratiam αa gratiae. Tene hoc, Atti, dicere, tali prudentia, etiam usu atque exercitatione praeditum! sapientissimum esse dicunt eum cui quod opus sit ipsi veniat in mentem; proxime accedere illum qui alterius bene inventis obtemperet. in stultitia contra est. minus enim stultus est is cui nihil in mentem venit quam ille qui quod stulte alteri venit in mentem comprobat. ita [*]Ita scripsi: istam codd.: conciliationem gratiae add. Mμ : conciliationis (reconc. ψ2) gratiam add. αa: ego delevi Staienus tum recenti re, cum faucibus premeretur — sive ultro[*]sive ultro scripsi: iutro hab. ς ante dedit: om. Mμ a excogitavit sive, ut homines tum loquebantur, a P.(Publio) Cethego admonitus est [*]est Kayser: om. Mμ a — istam dedit conciliationis[*]conciliationis gratiae Manutius et gratiae fabulam[*]istam... fabulam om. a: del. Baiter (cf. Zielinski p. 200).
nam fuisse hunc tum[*]tum ςa: om. Mμ hominum sermonem recordari potestis, Cethegum, quod hominem odisset et quod eius improbitatem versari in re publica nollet et quod videret eum qui se ab reo pecuniam, cum iudex esset, clam atque extra ordinem accepisse confessus esset, salvum esse non posse, minus ei fidele consilium dedisse. in hoc si improbus Cethegus fuit[*]fuisset αa, videtur mihi adversarium removere voluisse; sin erat eius modi causa ut Staienus nummos se accepisse negare non posset, nihil autem erat periculosius nec turpius quam ad quam rem accepisset confiteri, non est consilium Cethegi reprendendum.