In Catilinam, M. Tullius Cicero. M. Tulli
Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus
Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxonii. e Typographeo
Clarendoniano. 1908. Scriptorum Classicorum Bibliotheca
Oxoniensis.
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
video duas adhuc esse sententias, unam D. Silani qui censet
eos qui haec delere conati sunt morte esse multandos, alteram Caesaris qui mortis poenam removet, ceterorum suppliciorum
omnis acerbitates amplectitur. Vterque et pro sua[*]sui ltu
dignitate et pro rerum magnitudine in summa severitate versatur.
alter eos qui nos omnis, qui populum Romanum vita privare
conati sunt, qui[*]qui populum Romanum del.
Bloch
delere imperium, qui populi Romani nomen exstinguere, punctum
temporis frui vita et hoc communi spiritu non putat oportere atque hoc
genus poenae saepe in improbos civis in hac re publica esse usurpatum
recordatur. alter intellegit mortem a[*]a mei: ab Schol. Ambr. edd.
recc.
dis immortalibus non esse supplici causa constitutam, sed aut
necessitatem naturae aut laborum ac miseriarum quietem[*]quietem esse
t sol.
. itaque eam sapientes numquam inviti, fortes saepe
etiam libenter oppetiverunt[*]oppetiverunt Aa
αβ: optinuerunt V: appetiverunt cett.
. vincula vero et ea sempiterna certe ad singularem
poenam nefarii sceleris inventa sunt. municipiis dispertiri
iubet. habere videtur ista res iniquitatem, si imperare
velis, difficultatem, si rogare.
decernatur tamen, si placet. ego enim suscipiam
et, ut spero, reperiam qui id quod salutis omnium causa statueritis non
putent[*]putent Ernesti: putet codd.
esse suae dignitatis recusare. adiungit gravem poenam
municipiis[*]municipibus t
, si quis eorum vincula ruperit; horribilis custodias circumdat
et dignas[*]dignas i, Lambinus: digna cett.
scelere hominum perditorum; sancit ne quis eorum poenam quos
condemnat aut per senatum aut per populum levare possit[*]possit
levare αβ, Zielinski
; eripit etiam spem quae sola hominem in miseriis consolari
solet. bona praeterea publicari iubet; vitam solam relinquit
nefariis hominibus: quam si eripuisset, multas uno dolore animi atque
corporis miserias
[*]miserias supplevi: aerumnas Halm: om. codd.
(animi atque corporis multos uno dolore h:
multos una dolores animi atque corporis Kayser: multos uno dolore dolores etc.
Graevius) et omnis scelerum poenas ademisset.
itaque ut aliqua in vita formido improbis esset
proposita[*]proposita Müller: posita codd.
, apud inferos eius modi quaedam illi antiqui supplicia impiis
constituta esse voluerunt, quod videlicet intellegebant his remotis non
esse mortem ipsam pertimescendam.