Reading Center

census nostros requiris. scilicet ^[*]requiris scilicet.; est^[*]Est codd.: corr. Manutius enim obscurum proximis censoribus hunc cum clarissimo imperatore L. Lucullo apud exercitum fuisse, superioribus cum eodem quaestore fuisse in Asia, primis Iulio et Crasso nullam populi partem esse censam^[*]censeam GEea . sed, quoniam census non ius civitatis confirmat ac tantum modo indicat eum qui sit census ita se iam tum gessisse, pro cive^[*]pro cive del. Richter , eis^[*]iis Manutius: his codd. is suppl. C. Fr. Müller temporibus is quem^[*]quem Garatoni: quae (-e) codd. tu criminaris ne ipsius quidem iudicio in civium Romanorum iure esse versatum et testamentum saepe fecit nostris legibus, et adiit hereditates civium Romanorum, et in beneficiis ad aerarium delatus est a L. Lucullo pro consule^[*]pro consule Graevius: praetore consule E: praetore (p. r. Ge) et consule cett. . quaere argumenta, si quae^[*]quae GEe: qua cett. potes; numquam enim hic^[*]hic om. Ea neque suo neque amicorum iudicio revincetur^[*]convincetur Lambinus .

quaeres^[*]quaeris ab a nobis, Gratti^[*]Gratti GEe: grachi a: gracche (-ce ςbg) cett. , cur tanto opere^[*]tanto opere Ge: tantopere cett. hoc homine^[*]hoc nomine E delectemur. quia suppeditat nobis ubi et animus ex^[*]et animus ex (om. ex χ1) b2χ2 : et (om. ea) enim lex GEeagp: et enim (om. enim k) vox cett. hoc forensi strepitu reficiatur et aures convicio defessae conquiescant. an tu existimas aut suppetere nobis posse quod cotidie dicamus in tanta varietate rerum, nisi animos nostros doctrina excolamus, aut ferre animos tantam posse contentionem, nisi eos doctrina eadem relaxemus? ego vero fateor me his studiis esse deditum. ceteros pudeat, si qui ita se^[*]se ita ςbgpς litteris abdiderunt ut nihil possint ex eis^[*]iis c2, Madvig: his cett. neque ad communem adferre fructum neque in aspectum lucemque proferre; me autem quid pudeat qui tot annos ita vivo, iudices, ut a nullius umquam me tempore aut commodo aut otium meum abstraxerit aut voluptas avocarit^[*]avocaverit G aut denique somnus retardarit?

qua re quis tandem me reprehendat, aut quis mihi iure suscenseat, si, quantum ceteris ad suas res obeundas, quantum ad festos dies ludorum celebrandos, quantum ad alias voluptates et ad ipsam requiem animi et corporis conceditur temporum^[*]temporis b1 , quantum alii tribuunt tempestivis conviviis, quantum denique alveolo^[*]alveolo GEe: aleae cett. , quantum pilae, tantum mihi egomet ad haec studia recolenda sumpsero? atque id eo^[*]id eo Nauck: hoc adeo GEea: hoc ideo cett. mihi concedendum est magis quod ex his studiis haec quoque crescit oratio et facultas quae, quantacumque est ^[*]est χk: om. cett. (post me suppl. Angelius) in me, numquam amicorum periculis defuit. quae si cui levior videtur, illa quidem certe quae summa sunt ex quo fonte hauriam sentio.

nam nisi multorum praeceptis multisque litteris mihi ab adulescentia suasissem nihil esse in vita magno opere expetendum nisi laudem atque honestatem, in ea autem persequenda omnis cruciatus corporis, omnia pericula mortis atque exsili^[*]exilia GEe parvi esse ducenda, numquam me pro salute vestra in tot ac tantas dimicationes atque in hos profligatorum hominum cotidianos impetus obiecissem^[*]coniecissem Halm . sed pleni omnes sunt^[*]sunt omnes Eeχ sapientium Gep: sapientum cett. libri, plenae sapientium voces, plena exemplorum vetustas; quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum lumen accederet^[*]accenderet Eeχς . quam multas nobis imagines non solum ad intuendum verum etiam ad imitandum fortissimorum virorum expressas scriptores et Graeci et Latini reliquerunt! quas ego mihi semper in administranda re publica proponens animum et mentem meam ipsa cogitatione hominum excellentium conformabam.

quaeret quispiam: 'quid? illi ipsi summi viri quorum virtutes litteris proditae sunt istane doctrina quam tu effers laudibus eruditi fuerunt?' difficile est hoc de omnibus confirmare, sed tamen est certum quid^[*]quod GEea respondeam. ego multos homines excellenti animo ac virtute fuisse sine doctrina, et^[*]sine doctrina et Schütz: et (om. p: etiam bχ1 ) sine doctrina codd. naturae ipsius habitu prope divino per se ipsos et moderatos et gravis exstitisse fateor; etiam illud adiungo, saepius ad laudem atque virtutem naturam sine doctrina^[*]naturae ... doctrina om. Ee quam sine natura valuisse doctrinam. atque idem ego hoc^[*]hoc GEe: om. cett. contendo, cum ad naturam eximiam et^[*]et GEe: atque cett. inlustrem accesserit ratio quaedam conformatioque^[*]oratio ςb1gp conformatio GE: confirmatio cett. doctrinae, tum illud nescio quid praeclarum ac singulare solere exsistere.