De Inventione, Rhetorici libri duo qui vocantur de inventione. Cicero, Marcus Tullius, creator; Stroebel, Eduard, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
legem iudiciariam laudet. contrarium est, quod contra
dicitur atque ii, qui audiunt, fecerunt: ut si quis apud
Alexandrum Macedonem dicens contra aliquem urbis
expugnatorem diceret nihil esse crudelius quam urbes
diruere, cum ipse Alexander Thebas diruisset. in-
constans est, quod ab eodem de eadem re diverse
dicitur: ut, si qui, cum dixerit, qui virtutem habeat,
eum nullius rei ad bene vivendum indigere, neget
postea sine bona valetudine posse bene vivi: aut, se
amico adesse propter benivolentiam, sperare autem
aliquid commodi ad se perventurum.
adversarium
est, quod ipsi causae aliqua ex parte officit, ut si quis
hostium vim et copias et felicitatem augeat, cum ad
pugnandum milites adhortetur.
Si non ad id, quod instituitur, accommodabitur ali-
qua pars argumentationis, horum aliquo in vitio re-
perietur: si plura pollicitus pauciora demonstrabit; aut
si, cum totum debebit ostendere, de parte aliqua lo-
quatur, hoc modo: "Mulierum genus avarum est; nam
Eriphyla auro viri vitam vendidit;" aut si non id, quod
accusabitur, defendet, ut, si qui, cum ambitus accusa-
bitur, manu se fortem esse defendet; aut ut Amphion
apud Euripidem, item apud Pacuvium, qui vituperata
musica sapientiam laudat; aut si res ex hominis vitio
vituperabitur, ut, si qui doctrinam ex alicuius docti
vitiis reprehendat; aut si qui, cum aliquem volet lau-
dare, de felicitate eius, non de virtute dicat; aut si rem
cum re ita comparabit, ut alteram se non putet lau-
dare, nisi alteram vituperarit;