De Inventione, Rhetorici libri duo qui vocantur de inventione. Cicero, Marcus Tullius, creator; Stroebel, Eduard, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Secunda pars est, in qua est ostendendum, si in cete-
ris legibus oporteat, in hac non oportere. hoc de-
monstrabitur, si lex aut ad res maximas, utilissimas,
honestissimas, religiosissimas videbitur pertinere; aut
inutile aut turpe aut nefas esse tali in re non diligen-
tissime legi optemperare; aut ita lex diligenter per-
scripta demonstrabitur, ita cautum una quaque de re,
ita, quod oportuerit, exceptum, ut minime conveniat
quicquam in tam diligenti scriptura praeteritum ar-
bitrari.
Tertius est locus ei, qui pro scripto dicet, maxime
necessarius, per quem oportet ostendat, si conveniat
causam contra scriptum accipi, eam tamen minime
oportere, quae ab adversariis afferatur.
qui locus id-
circo est huic necessarius, quod semper is, qui contra
scriptum dicet, aequitatis aliquid afferat oportet. nam
summa inpudentia sit eum, qui contra quam scriptum
sit aliquid probare velit, non aequitatis praesidio id
facere conari. si quid igitur ex hac ipsa quippiam ac-
cusator derogat, omnibus partibus iustius et probabi-
lius accusare videatur. nam superior oratio hoc omnis
faciebat, ut, iudices etiamsi nollent, necesse esset; haec
autem, etiamsi necesse non esset, ut vellent contra
iudicare.