De Inventione, Rhetorici libri duo qui vocantur de inventione. Cicero, Marcus Tullius, creator; Stroebel, Eduard, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
dicandae causa constituta esse; scriptorem ipsum, si
exsistat, factum hoc probaturum et idem ipsum, si
ei talis res accidisset, facturum fuisse; ea re legis
scriptorem certo ex ordine iudices certa aetate prae-
ditos constituisse, ut essent, non qui scriptum suum
recitarent, quod quivis puer facere posset, sed qui
cogitatione assequi possent et voluntatem interpre-
tari; deinde illum scriptorem, si scripta sua stultis
hominibus et barbaris iudicibus committeret, omnia
summa diligentia perscripturum fuisse; nunc vero,
quod intellegeret, quales viri res iudicaturi essent, id-
circo eum, quae perspicua videret esse, non adscrip-
sisse:
neque enim vos scripti sui recitatores, sed vo-
luntatis interpretes fore putavit; postea quaerere ab
adversariis: quid, si hoc fecissem? quid, si hoc acci-
disset? eorum aliquid, in quibus aut causa sit
honestissima aut necessitudo certissima: tamenne ac-
cusaretis? atqui lex nusquam excepit; non ergo
omnia scriptis, sed quaedam, quae perspicua sint,
tacitis exceptionibus caveri; deinde nullam rem ne-
que legibus neque scriptura ulla, denique ne in ser-
mone quidem cotidiano atque imperiis domesticis recte
posse administrari, si unus quisque velit verba spectare
et non ad voluntatem eius, qui ea verba habuerit,