De Inventione, Rhetorici libri duo qui vocantur de inventione. Cicero, Marcus Tullius, creator; Stroebel, Eduard, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Atque accusatori quidem haec fere sunt in causa
faciendi consideranda: defensor autem ex contrario
primum inpulsionem aut nullam fuisse dicet aut, si
fuisse concedet, extenuabit et parvulam quandam
fuisse demonstrabit aut non ex ea solere huiusmodi
facta nasci docebit. quo erit in loco demonstrandum,
quae vis et natura sit eius affectionis, qua inpulsus
aliquid reus commisisse dicetur; in quo et exempla
et similitudines erunt proferundae et ipsa diligenter
natura eius affectionis quam lenissime quietissima ab
parte explicanda, ut et res ipsa a facto crudeli et tur-
bulento ad quoddam mitius et tranquillius traducatur
et oratio tamen ad animum eius, qui audiet, et ad animi
quendam intumum sensum accommodetur.
ratiocina-
tionis autem suspiciones infirmabit, si aut commodum
nullum esse aut parvum aut aliis maius esse aut nihilo
sibi maius quam aliis aut incommodum sibi maius quam
commodum dicet, ut nequaquam fuerit illius commodi,
quod expetitum dicatur, magnitudo aut cum eo incom-
modo, quod acciderit, aut cum illo periculo, quod subea-
tur, comparanda;