Partitiones Oratoriae, Rhetorica Tomus II. Cicero, Marcus Tullius, creator; Wilkins, Augustus S. (Augustus Samuel), d. 1905, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
P. Est ergo, ut supra dictum est,
explicatio argumenti argumentatio, sed ea conficitur, cum
sumpseris aut non dubia aut probabilia, ex quibus id efficias
quod aut dubium aut minus probabile per se videtur.
Argumentandi autem duo sunt genera, quorum alterum
ad fidem derecto spectat, alterum se inflectit ad motum.
Derecto igitur[*]derecto igitur Friderich: de re igitur P: dirigitur
vulg.
, cum proposuit aliquid quod probaret sumpsitque ea quibus niteretur[*]uteretur Lambinus
, atque his confirmatis ad
propositum sese rettulit atque conclusit. Illa autem altera
argumentatio quasi retro et contra prius sumit quae vult
eaque confirmat, deinde id quod proponendum fruit permotis animis iacit ad extremum.
est etiam illa varietas in
argumentando et non iniucunda distinctio, ut[*]ut om. P
cum interrogamus nosmet ipsos aut percontamur aut imperamus aut
optamus, quae sunt cum aliis compluribus sententiarum
ornamenta. Vitare autem similitudinem poterimus, non
semper a proposito ordientes; et si non omnia disputando
confirmabimus breviterque interdum quae erunt satis aperta
ponemus; quodque ex eis efficietur, si id apertum, non
habebimus necesse semper concludere.
14
C. Quid illa quae sine arte appellantur, quae iam[*]iam
om. Piderit
dudum
adsumpta dixisti, ecquonam modo[*]ecquonam modo p: quonam modo P: ex quonam
modo et quonam loco codd. deft.
ecquonam loco artis
indigent? P. Illa vero indigent nec eo dicuntur sine arte,
quod ita sint, sed quod ea non parit oratoris ars, sed foris
ad se delata tamen arte tractat, et maxime in testibus.
nam
p.3015
et de toto genere testium quam id sit infirmum saepe
dicendum est et argumenta rerum esse propria, testimonia
autem voluntatum; utendumque exemplis, si quis[*]si quis P: quibus vulg.
testibus
creditum non sit; et de singulis testibus, si natura vani, si
leves, si cum ignominia, si spe, si metu, si iracundia, si
misericordia impulsi, si praemio, si gratia adducti; comparandique cum superiore auctoritate testium, quibus tamen
creditum non sit. saepe etiam quaestionibus resistendum
est, quod et dolorem fugientes multi in tormentis ementiti
persaepe sint morique maluerint falsum fatendo quam
verum infitiando[*]inficiando P: inficiendo codd.
dett.: dicendo maluit Friedrich
dolere; multi etiam suam vitam neglexerint, ut eos qui eis cariores quam ipsi sibi essent liberarent; alii autem aut natura corporis aut consuetudine
dolendi aut metu supplici ac mortis vim tormentorum
pertulerint; alii ementiti sint in eos quos oderant. Atque
haec exemplis firmanda sunt.