Reading Center

multae sunt eius totae^[*]et totae L orationes subtiles, ut contra Leptinem; multae totae graves, ut quaedam Philippicae; multae variae, ut contra Aeschinem falsae legationis, ut contra eundem pro^[*]pro se in maluit Jahn causa Ctesiphontis. Iam illud medium quotiens vult arripit et a gravissimo^[*]gravissimis A discedens^[*]discedens AL: descendens Schütz eo potissimum delabitur. Clamores tamen tum movet et tum in dicendo plurimum efficit, cum gravitatis^[*]gravitati aptis maluit Reid locis utitur.

sed ab hoc parumper abeamus, quando quidem de genere, non de homine quaerimus: rei potius, id est eloquentiae vim et naturam explicemus. Illud tamen quod iam ante diximus meminerimus, nihil nos praecipiendi causa esse dicturos atque ita^[*]ita AL: id coniecit Reid potius acturos ut existimatores videamur loqui, non magistri. In quo tamen longius saepe^[*]saepe om. L progredimur^[*]progrediemur probavit Stangl , quod videmus non te haec solum esse lecturum, qui ea multo quam nos qui quasi^[*]quasi L: ea A docere videmur^[*]videmur A: videamur L habeas notiora, sed hunc librum etiam si minus nostra commendatione, tuo tamen nomine divulgari necesse est.

esse igitur perfecte eloquentis puto non eam tantum^[*]tantum codd. dett.: solum L: tam A facultatem habere quae sit eius propria, fuse lateque dicendi, sed etiam^[*]etiam L: earn A vicinam eius ac finitimam dialecticorum scientiam^[*]vicinam...scientiam om. A adsumere. Quamquam aliud videtur oratio esse aliud disputatio, nec idem loqui esse quod dicere, ac tamen utrumque in disserendo est: disputandi ratio et loquendi dialecticorum sit^[*]sit AL, secl. Beier: est Orelli , oratorum autem dicendi et ornandi. Zeno quidem ille, a quo disciplina Stoicorum est, manu demonstrare solebat quid inter has artis interesset; nam cum compresserat digitos pugnumque fecerat, dialecticam aiebat eius modi esse; cum autem deduxerat et manum dilataverat; palmae illius similem eloquentiam esse dicebat.

atque etiam ante hunc Aristoteles principio artis rhetorical dicit illam artem quasi ex altera parte respondere dialecticae, ut hoc videlicet differant inter se quod haec ratio dicendi latior sit, illa loquendi contractior. Volo igitur huic summo omnem quae ad dicendum trahi possit loquendi rationem esse notam; quae quidem res, quod te his artibus eruditum minime fallit, duplicem habuit^[*]habet A docendi viam. Nam et ipse Aristoteles tradidit praecepta plurima disserendi et postea qui dialectici dicuntur spinosiora multa pepererunt.

ego^[*]ego A: ergo L eum censeo qui eloquentiae laude ducatur non esse earum rerum omnino rudem, sed vel illa antiqua vel hac Chrysippi disciplina institutum. Noverit primum vim, naturam, genera verborum et simplicium et copulatorum; deinde quot modis quidque dicatur; qua ratione verum falsumne sit iudicetur; quid efficiatur e quoque^[*]e quoque A: eo quoque L , quid cuique consequens sit quidve contrarium; cumque ambigue multa dicantur, quo modo quidque eorum dividi^[*]dividi AL: distingui coniecit Nesemann: dilucide explanari Reid explanarique oporteat. Haec tenenda sunt oratori—saepe enim occurrunt—, sed quia^[*]quia A: quod OPM: quo F: quoniam Jahn sua sponte squalidiora sunt, adhibendus erit in his explicandis quidam orationis nitor.