De Optimo Genere Oratorum, Rhetorica Tomus II. Cicero, Marcus Tullius, creator; Wilkins, Augustus S. (Augustus Samuel), d. 1905, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
qua re quoniam
non nullorum sermo iam increbruit, partim se ipsos Attice
dicere, partim neminem nostrum[*]nostrum vulg.: vestrum GP: nostrorum cod. Vit.
dicere, alteros neglegamus;
satis enim eis res ipsa respondet, cum aut non adhibeantur
ad causas aut adhibiti derideantur; nam si riderentur, esset
id ipsum Atticorum. Sed qui dici a nobis Attico more
volunt[*]volunt
GP: nolunt ς
, ipsi autem se non oratores esse profitentur, si teretes
auris habent intellegensque iudicium, tamquam ad picturam
probandam adhibentur etiam inscii faciendi cum aliqua
sollertia iudicandi;
sin autem intellegentiam ponunt in
audiendi fastidio neque eos quicquam excelsum magnificumque delectat, dicant se quiddam subtile et politum
velle, grande ornatumque contemnere; id vero desinant
dicere, qui subtiliter dicant, eos solos Attice dicere, id est[*]id est codd.: item Hedicke
quasi sicce et integre. Et ample[*]Et ample
codd.: Etiam ample Lambinus
et ornate et copiose cum
eadem integritate Atticorum est. Quid ? dubium est utrum
orationem nostram tolerabilem tantum an etiam admira-
bilem esse cupiamus? Non enim iam quaerimus quid sit
Attice, sed quid sit optime dicere.
ex quo intellegitur,
quoniam Graecorum oratorum praestantissimi sint ei qui
fuerint Athenis, eorum autem princeps facile Demosthenes,
hunc si qui imitetur, cum et Attice dicturum et optime, ut,
quoniam Attici nobis propositi sunt ad imitandum, bene
dicere id sit Attice dicere[*]ut, quoniam ... dicere
post Atticorum est legere maluit Lachmann: utique ... est maluit
Hedicke
.
5
Sed cum in eo magnus error esset, quale esset id dicendi
genus, putavi mihi suscipiendum laborem utilem studiosis,
mihi quidem ipsi non necessarium. converti enim ex
Atticis duorum eloquentissimorum nobilissimas orationes
inter seque contrarias, Aeschini et
[*]et add. Orelli: om. codd.
Demostheni; nec converti ut interpres, sed ut orator, sententiis isdem et earum
p.2088
formis tamquam[*]tamquam codd.: atque Hedicke
figuris, verbis ad nostram consuetudinem
aptis. In quibus non verbum pro verbo necesse habui
reddere, sed genus omne[*]omne Hieronymus: omnium
codd.
verborum vimque servavi. Non
enim ea me adnumerare lectori putavi oportere, sed tam-
quam appendere. hic labor meus hoc adsequetur[*]adsequetur Ascensius: adscquitur codd.
, ut nostri
homines quid ab illis exigant, qui se Atticos volunt, et ad
quam eos quasi formulam dicendi revocent intellegant.
'Sed exorietur[*]exorietur
GP: exoritur codd. deft. ct ed. Norimb.
Thucydides; eius enim quidam eloquentiam
admirantur.[*]admirantur vulg.:
admiratur GP
' Id quidem recte; sed nihil ad eum oratorem
quem quaerimus. Aliud est enim explicare res gestas nar-
rando, aliud argumentando criminari crimenve dissolvere;
aliud narrantem tenere auditorem, aliud concitare[*]concitare Aldus: concitantem codd.
. 'At
loquitur pulchre.'