De Republica, Cicero, Marcus Tullius, creator; Mueller, C. F. W. (Carl Friedrich Wilhelm), 1830-1903, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Hoc
sonitu oppletae aures hominum obsurduerunt; nec est
ullus hebetior sensus in vobis, sicut, ubi Nilus ad illa,
quae Catadupa nominantur, praecipitat ex altissimis
montibus, ea gens, quae illum locum adcolit, propter
magnitudinem sonitus sensu audiendi caret. Hic vero
tantus est totius mundi incitatissima conversione sonitus, ut eum aures hominum capere non possint,
p.375
sicut intueri solem adversum nequitis, eiusque radiis
acies vestra sensusque vincitur. Haec ego admirans
referebam tamen oculos ad terram identidem.
6
19
Tum Africanus: Sentio, inquit, te sedem etiam
nunc hominum ac domum contemplari; quae si tibi
parva, ut est, ita videtur, haec caelestia semper spectato, illa humana contemnito. Tu enim quam celebritatem sermonis hominum aut quam expetendam
consequi gloriam potes? Vides habitari in terra raris
et angustis in locis et in ipsis quasi maculis, ubi
habitatur, vastas solitudines interiectas, eosque, qui
incolunt terram, non modo interruptos ita esse, ut
nihil inter ipsos ab aliis ad alios manare possit, sed
partim obliquos, partim transversos, partim etiam adversos stare vobis; a quibus expectare gloriam certe
nullam potestis.
20
Cernis autem eandem terram quasi quibusdam redimitam et circumdatam cingulis, e quibus duos maxime
inter se diversos et caeli verticibus ipsis ex utraque
parte subnixos obriguisse pruina vides, medium autem
illum et maximum solis ardore torreri. Duo sunt
habitabiles, quorum australis ille, in quo qui insistunt,
adversa vobis urgent vestigia, nihil ad vestrum genus; hic autem alter subiectus aquiloni, quem incolitis, cerne quam tenui vos parte contingat. Omnis
enim terra, quae colitur a vobis, angustata verticibus,
lateribus latior, parva quaedam insula est circumfusa
illo mari, quod Atlanticum, quod magnum, quem Oceanum appellatis in terris, qui tamen tanto nomine
quam sit parvus, vides.
Ex his ipsis cultis notisque
terris num aut tuum aut cuiusquam nostrum nomen vel
Caucasum hunc, quem cernis, transcendere potuit vel
illum Gangen tranatare? Quis in reliquis orientis aut
obeuntis solis ultimis aut aquilonis austrive partibus
tuum nomen audiet? quibus amputatis cernis profecto
quantis in angustiis vestra se gloria dilatari velit. Ipsi
autem, qui de nobis loquuntur, quam loquentur diu?
p.376
7
21
Quin etiam si cupiat proles illa futurorum hominum deinceps laudes unius cuiusque nostrum a patribus acceptas posteris prodere, tamen propter eluviones exustionesque terrarum, quas accidere tempore
certo necesse est, non modo non aeternam, sed ne diuturnam quidem gloriam adsequi possumus. Quid autem
interest ab iis, qui postea nascentur, sermonem fore
de te, cum ab iis nullus fuerit, qui ante nati sunt?
22