de Finibus Bonorum et Malorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Schiche, Theodor, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Iam illud quidem perspicuum est, maximam animi[*]animi maximam A aut voluptatem aut molestiam plus aut ad
beatam aut ad miseram vitam afferre momenti quam
eorum utrumvis, si aeque diu sit in corpore. Non placet
p.25
autem detracta voluptate aegritudinem statim consequi, nisi in voluptatis locum dolor forte successerit,
at contra gaudere nosmet omittendis doloribus, etiamsi
voluptas ea, quae sensum moveat, nulla successerit,
eoque intellegi potest quanta voluptas sit non dolere.[*]dolore ERV1
Sed ut iis bonis erigimur, quae expectamus, sic laetamur iis, quae recordamur. stulti autem malorum memoria torquentur, sapientes[*]sapientis R bona praeterita grata recordatione renovata delectant. est autem situm in nobis
ut et adversa quasi perpetua oblivione obruamus et
secunda iucunde ac suaviter meminerimus. sed cum
ea, quae praeterierunt, acri animo et attento[*]intento BE intuemur,
tum fit ut aegritudo sequatur, si illa mala sint, laetitia,
si bona.[*]si bona laetitia BE
18
O praeclaram beate vivendi et apertam et simplicem
et directam viam! cum enim certe nihil homini possit
melius esse quam vacare omni dolore et molestia perfruique maximis et animi et corporis voluptatibus, videtisne quam nihil praetermittatur quod vitam adiuvet,
quo facilius id, quod propositum est, summum bonum
consequamur? clamat Epicurus, is quem vos nimis
voluptatibus esse deditum dicitis, non posse iucunde
vivi, nisi sapienter, honeste iusteque vivatur, nec sapienter, honeste, iuste, nisi iucunde.
neque enim civitas
in seditione beata esse potest nec in discordia dominorum domus; quo minus animus a se ipse[*]ipso BE dissidens
secumque discordans gustare partem ullam liquidae
voluptatis et liberae potest. atqui pugnantibus et contrariis studiis consiliisque semper utens nihil quieti videre, nihil tranquilli potest.
Quodsi corporis gravioribus morbis vitae iucunditas
impeditur, quanto magis animi morbis impediri necesse
est![*]impediri necesse est impediri necesse potest A1N impediri potest A2
animi autem morbi sunt cupiditates inmensae et
p.26
inanes[*]inanes V inmanes A īmanes BEN immanes R divitiarum, gloriae, dominationis,[*]dominationes ABER libidinosarum
etiam voluptatum. accedunt aegritudines, molestiae,
maerores, qui exedunt[*]excedunt BERN animos conficiuntque curis hominum non intellegentium nihil dolendum esse animo,
quod sit a dolore corporis praesenti futurove seiunctum.
nec vero quisquam stultus non horum morborum aliquo
laborat, nemo igitur est non miser.
accedit etiam mors,
quae quasi saxum Tantalo semper impendet,[*]impendit BE tum superstitio, qua qui est imbutus[*]inb. BE quietus esse numquam potest. praeterea bona praeterita non meminerunt, praesentibus non fruuntur, futura modo expectant, quae
quia certa esse non possunt, conficiuntur[*]conficiuntur cū ficiuntur A1R c_ficiuntur A2
et angore et
metu maximeque cruciantur, cum sero sentiunt frustra
se aut pecuniae studuisse aut imperiis aut opibus aut
gloriae. nullas enim consequuntur voluptates, quarum
potiendi spe inflammati multos labores magnosque susceperant.