de Finibus Bonorum et Malorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Schiche, Theodor, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
esto, fecerit, si ita vis, Torquatus propter suas utilitates—
malo enim dicere quam voluptates, in tanto praesertim
viro—, num etiam eius collega[*]collega eius BE P. Decius, princeps in
ea familia consulatus, cum se devoverat[*]devoverat Mdv. devoveret et equo admisso in mediam aciem Latinorum irruebat, aliquid de
voluptatibus suis cogitabat? ubi ut eam caperet aut
quando? cum sciret confestim esse moriendum eamque
mortem ardentiore studio peteret, quam Epicurus voluptatem petendam putat. quod quidem eius factum
nisi esset iure[*]esset iure iure esset BE esset in re V laudatum, non esset imitatus quarto consulatu suo filius, neque porro ex eo natus cum Pyrrho[*]pirro ARNV pyrro BE
bellum gerens consul cecidisset in proelio seque e continenti genere tertiam victimam rei publicae praebuisset.
Contineo me ab exemplis. Graecis hoc modicum est:
Leonidas, Epaminondas, tres aliqui aut quattuor; ego
si nostros colligere coepero, perficiam illud quidem, ut
p.61
se virtuti tradat constringendam voluptas, sed dies me
deficiet, et, ut Aulus Varius, qui est habitus[*]habitus est BE iudex durior, dicere consessori[*]confessori BERV censori N solebat, cum datis testibus alii
tamen citarentur:
"Aut hoc testium satis est, aut nescio,
quid satis sit,"
sic a me satis datum est testium. Quid
enim? te ipsum, dignissimum maioribus tuis, voluptasne induxit, ut adolescentulus eriperes P. Sullae consulatum? quem cum ad patrem tuum rettulisses,[*]retulisses fortissimum virum, qualis ille vel consul vel civis cum
semper, tum post consulatum fuit! quo quidem auctore
nos ipsi ea gessimus, ut omnibus potius quam ipsis
nobis consuluerimus.
At quam pulchre dicere videbare,
cum ex altera parte ponebas cumulatum aliquem[*]aliquem cumulatum BE plurimis et maximis voluptatibus nullo nec praesenti nec
futuro dolore, ex altera autem cruciatibus maximis toto
corpore nulla nec adiuncta nec sperata voluptate, et
quaerebas, quis aut hoc miserior aut[*]miseriorum aut BE superiore illo beatior;[*]beatiorum BE beatiore R deinde concludebas summum malum esse dolorem,
summum bonum voluptatem!
20
Lucius Thorius Balbus fuit, Lanuvinus, quem meminisse tu non potes. is ita vivebat, ut nulla tam exquisita posset inveniri voluptas,[*]voluptas posset inveniri BE qua non abundaret. erat
et cupidus voluptatum et eius generis intellegens et
copiosus, ita non superstitiosus, ut illa plurima in sua
patria sacrificia et fana contemneret, ita non timidus
ad mortem, ut in acie sit ob rem publicam interfectus.
cupiditates non Epicuri divisione finiebat, sed sua satietate. habebat tamen rationem[*]rationem edd. ratione valitudinis: utebatur iis[*]iis edd. his AR hys
BE hijs NV
exercitationibus, ut ad cenam et sitiens et esuriens veniret, eo cibo, qui et suavissimus esset et idem facillimus ad concoquendum,[*]conoqquendum... N coquendum BEV vino et ad voluptatem et ne
noceret. cetera illa adhibebat, quibus demptis negat se
p.62
Epicurus intellegere quid sit bonum. aberat omnis dolor, qui si adesset, nec molliter ferret et tamen medicis
plus quam philosophis uteretur. color egregius, integra
valitudo, summa gratia, vita denique conferta voluptatum[*]confecta voluptatum V voluptatum conferta BE omnium varietate.
hunc vos[*]vos ABE u... R vero V ...uo (= vero) N sed
...
ab alt. man. et post
o ras. I litt.
beatum; ratio quidem
vestra sic cogit. at ego[*]cogit. At ego Bentl. cogitat ego (cogitat.
ego) quem huic anteponam non
audeo dicere; dicet pro me ipsa virtus nec dubitabit
isti vestro beato M. Regulum anteponere, quem quidem,
cum sua voluntate, nulla vi coactus praeter fidem, quam
dederat hosti, ex patria Karthaginem revertisset, tum
ipsum,[*]tum ipsum dett. eum ipsum cum vigiliis et fame cruciaretur, clamat virtus
beatiorem fuisse quam potantem in rosa Thorium. bella[*]rosa Thorium. bella VN2 rosa. torius (Thorius E) bella ABER et fort. N1
magna gesserat, bis consul fuerat, triumpharat nec tamen sua illa superiora[*]sua illa superiora illa sua superiora BE illa superiora R tam magna neque tam praeclara ducebat quam illum ultimum casum, quem propter fidem constantiamque susceperat, qui nobis miserabilis videtur audientibus, illi perpetienti erat voluptarius.[*]voluptarius (p ex corr. man. alt.) N voluntarius non enim hilaritate nec lascivia nec risu aut
ioco, comite levitatis, saepe etiam tristes firmitate et
constantia sunt beati.