de Finibus Bonorum et Malorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Schiche, Theodor, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
XML: Passage Full Text
quoniam[*]quoniam quo A igitur omnis summa[*]summa omnis BE philosophiae ad beate vivendum refertur, idque unum expetentes homines se ad hoc studium contulerunt, beate autem vivere alii in alio, vos in voluptate ponitis, item contra miseriam[*]miseriam om. R. omnem in dolore, id primum videamus, beate vivere vestrum quale sit. atque hoc dabitis, ut opinor, si modo sit aliquid esse beatum, id oportere totum poni in potestate sapientis. nam si amitti vita beata potest, beata esse non potest. quis enim confidit semper sibi[*]sibi semper BE illud stabile et firmum permansurum, quod fragile et caducum sit? qui autem diffidet[*]diffidit BE perpetuitati bonorum suorum,
p.72
timeat necesse est, ne aliquando amissis illis sit miser. beatus autem esse[*]beatus esse ENV in maximarum rerum timore nemo potest. nemo igitur esse beatus potest.
neque enim in aliqua parte, sed in perpetuitate temporis vita beata dici[*]dici ed. Veneta 1494 duci solet, nec appellatur omnino vita, nisi confecta atque absoluta, nec potest quisquam alias beatus esse, alias miser; qui enim existimabit posse se miserum esse beatus non erit. nam cum suscepta semel est beata vita, tam permanet quam ipsa illa effectrix beatae vitae sapientia neque expectat ultimum tempus aetatis, quod Croeso scribit Herodotus praeceptum a Solone. At enim,[*]At enim P. Man. etenim quem ad modum tute dicebas,[*]dicebasp. 27,19—21 negat Epicurus diuturnitatem[*]nec diuturn. BEV ...nec diuturn. N quidem temporis ad beate vivendum aliquid afferre, nec minorem voluptatem percipi in brevitate temporis, quam si illa sit sempiterna.
haec dicuntur inconstantissime. cum enim summum bonum in voluptate ponat, negat infinito tempore aetatis voluptatem fieri maiorem quam finito atque modico. qui bonum omne in virtute ponit, is potest dicere perfici beatam vitam perfectione virtutis; negat enim summo bono afferre incrementum diem. qui autem voluptate vitam effici beatam[*]effici voluptate beatam vitam A putabit, qui sibi is conveniet, si negabit voluptatem crescere longinquitate? igitur ne dolorem quidem. an dolor longissimus quisque miserrimus, voluptatem non optabiliorem diuturnitas facit? quid est igitur, cur ita semper deum appellet Epicurus beatum[*]epicurus appellet beatum B Epicurus beatum appellet E et aeternum? dempta enim aeternitate nihilo beatior Iuppiter[*]iupiter quam Epicurus; uterque enim summo bono fruitur, id est voluptate. "At enim hic etiam dolore." At eum nihili[*]nihili edd. nihil (nichil) facit; ait enim se,[*]se RNV, superscr. A, om. BE si uratur,[*]si uratur A2BE si iuratur A1 si uratum R se iura- turum NV "Quam hoc suave!" dicturum.
qua igitur re ab[*]ab a BE deo vincitur,
p.73
si aeternitate non vincitur? in qua quid est boni praeter summam voluptatem, et eam sempiternam? quid ergo attinet gloriose loqui, nisi constanter loquare? In voluptate corporis—addam, si vis, 'animi', dum ea ipsa, ut vultis, sit e[*]e BE et corpore—situm est vivere beate. Quid? istam voluptatem perpetuam quis potest praestare sapienti? nam quibus rebus efficiuntur voluptates, eae[*]eae Mdv. hae A hee BEV he R, N (ab alt. m. in ras.) non sunt in potestate[*]in potestate sunt BE (in om. A1) sapientis. non enim in ipsa sapientia positum est beatum esse, sed in iis rebus, quas sapientia comparat ad voluptatem. totum autem id externum est, et quod externum, id in casu est. ita fit beatae vitae domina fortuna, quam Epicurus ait[*]aitp. 27, 17 sq. exiguam intervenire sapienti.
28
Age, inquies, ista parva sunt. Sapientem locupletat ipsa natura, cuius divitias Epicurus parabiles esse docuit.[*]docuitp. 20, 20 sq. Haec bene dicuntur, nec ego repugno, sed inter sese ipsa pugnant. negat enim tenuissimo victu, id est contemptissimis escis et potionibus, minorem voluptatem percipi quam rebus exquisitissimis ad epulandum. huic ego, si negaret quicquam interesse ad beate vivendum quali uteretur victu, concederem, laudarem etiam; verum enim diceret, idque Socratem, qui voluptatem nullo loco numerat, audio dicentem, cibi condimentum esse famem, potionis sitim. sed qui ad voluptatem omnia referens vivit ut Gallonius, loquitur ut Frugi ille Piso, non audio nec eum, quod sentiat, dicere existimo.