de Natura Deorum, Cicero, Marcus Tullius, creator; Plasberg, Otto, 1869-1924, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
ratione igitur mundus utitur". Hoc si placet, iam efficies ut mundus optime librum legere videatur; Zenonis enim vestigiis hoc modo rationem poteris concludere: "quod litteratum est id est melius quam quod non
est litteratum; nihil autem mundo melius; litteratus
igitur est mundus"—isto modo etiam disertus et quidem mathematicus musicus, omni denique doctrina
eruditus, postremo philosophus. Saepe dixisti nihil fieri
sine deo, nec ullam vim esse naturae ut sui dissimilia
posset effingere: concedam non modo animantem et
sapientem esse mundum sed fidicinem etiam et tubicinem, quoniam earum quoque artium homines ex eo
procreantur? Nihil igitur adfert pater iste Stoicorum
quare mundum ratione uti putemus, ne cur animantem
quidem esse. non est igitur mundus deus; et tamen
nihil est eo melius: nihil est enim eo pulchrius nihil
salutarius nobis, nihil ornatius aspectu motuque constantius.
Quod si mundus universus non est deus, ne stellae
quidem, quas tu innumerabilis in deorum numero reponebas.
p.127
quarum te cursus aequabiles aeternique delectabant, nec mehercule iniuria, sunt enim admirabili
incredibilique constantia.
sed non omnia Balbe quae
cursus certos et constantis habent ea deo potius tribuenda sunt quam naturae. quid Chalcidico Euripo in
motu identidem reciprocando putas fieri posse constantius, quid freto Siciliensi, quid Oceani fervore illis
in locis, "Europam Libyamque rapax ubi dividit unda"?
quid aestus maritimi vel Hispanienses vel Brittannici
eorumque certis temporibus vel accessus vel recessus
sine deo fieri nonne possunt? vide quaeso, si omnis
motus omniaque quae certis temporibus ordinem suum
conservant divina dicimus, ne tertianas quoque febres
et quartanas divinas esse dicendum sit, quarum reversione et motu quid potest esse constantius. sed omnium talium rerum ratio reddenda est;