De Divinatione, De divinatione libri duo; libri de fato quae manserunt. Cicero, Marcus Tullius, creator; Mueller, C. F. W. (Carl Friedrich Wilhelm), 1830-1903, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
ARGUMENTUM.
Hoc altero de divinatione libro Cicero postquam de libris
suis ante hos de divinatione libros scriptis et de omnibus studiis suis exposuit (cap. 1, 2 § 1–7), contra rationem Stoicam
a. Q. fratre libro superiore explanatam et defensam disputare
instituit. Initium facit a Carneadis argumento nullam esse divinationem censentis, quod nulla sit divinationis tamquam materies. Nullam enim esse divinationem neque earum rerum,
quae sensibus percipiantur, neque earum, quae arte tractentur,
neque earum, quae in re publica versentur (cap. 3, 4 § 8–12).
Praeterea non concedendum videri divinationem esse praedictionem et praesensionem rerum fortuitarum; primum enim
ventos, eventus morborum, multa alia esse fortuita, non tamen
e Stoicorum mente divinationi subiecta; deinde si fortuita dicantur, quae neque ratione neque arte provideri possint, quod
in fortuna posita sint, nullam posse earum rerum esse praesensionem. Sin autem Stoici negent esse fortunam et omnia,
quae sint quaeque futura sint, ex omni aeternitate fataliter
definita esse iudicent, nihil prodesse divinationem (cap. 5–8
§ 12–21), et vero inutilem hominibus esse futurarum rerum
scientiam (cap. 9 § 22–24), et quod dicant mala omnia ad ferendum leviora fore rebus divinis procuratis, nihil id esse, quod
si nihil fiat extra fatum, nihil levari re divina possit (cap. 10
§ 25, 26). Deinceps singula divinationis genera, quae (cap. 11
§ 26, 27) denuo partitur, refutare adgreditur. Ac de haruspicina quidem disputat, id est de extis (cap. 12–16 § 28–37)
de fulguribus (cap. 17–21 § 38–49), de ostentis (cap. 22–32
§ 49–69). Deinde monstrat, quam vana sint auspicia (cap.
33–40 § 70–84). Tum de sortibus agit (cap. 41 § 85–87) et
de Chaldaeorum praedictionibus astrologicis earumque vanitate
(cap. 42–47 § 87–99). Quae reliqua sunt duo naturalis divinationis genera (cap. 48 § 100), alterum praedictionis furore
quodam natae, quo etiam librorum Sibyllinorum aliorumque
oraculorum sortes et vaticinia refert (cap. 49–57 § 101–118),
somniorum alterum (cap. 58–71 § 119–142) attingit. In disputationis conclusione religionem tuendam, sed confutandam superstitionem esse graviter admonet (cap. 72 § 148–150).