De Fato, De divinatione libri duo; libri de fato quae manserunt. Cicero, Marcus Tullius, creator; Mueller, C. F. W. (Carl Friedrich Wilhelm), 1830-1903, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Hic
p.260
primum si mihi libeat adsentiri Epicuro et negare
omnem enuntiationem aut veram esse aut falsam, eam
plagam potius accipiam quam fato omnia fieri conprobem; illa enim sententia habet aliquid disputationis, haec vero non est tolerabilis. Itaque contendit
omnis nervos Chrysippus, ut persuadeat omne ἀξίωμα
aut verum esse aut falsum. Ut enim Epicurus veretur, ne, si hoc concesserit, concedendum sit fato fieri,
quaecumque fiant, (si enim alterum utrum ex aeternitate verum sit, esse id etiam certum et, si certum,
etiam necessarium; ita et necessitatem et fatum confirmari putat) sic Chrysippus metuit, ne, si non obtinuerit omne, quod enuntietur, aut verum esse aut
falsum, non teneat omnia fato fieri et ex causis aeternis rerum futurarum.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Sed Epicurus declinatione
atomi vitari necessitatem fati putat. Itaque tertius
quidam motus oritur extra pondus et plagam, cum
declinat atomus intervallo minimo (id appellat ἐλά-
χιστον); quam declinationem sine causa fieri si minus
verbis, re cogitur confiteri. Non enim atomus ab
atomo pulsa declinat. Nam qui potest pelli alia ab
alia, si gravitate feruntur ad perpendiculum corpora
individua rectis lineis, ut Epicuro placet? Sequitur
enim, ut, si alia ab alia numquam depellatur, ne
contingat quidem alia aliam. Ex quo efficitur, etiamsi
sit atomus eaque declinet, declinare sine causa.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Hanc
Epicurus rationem induxit ob eam rem, quod veritus
est, ne, si semper atomus gravitate ferretur naturali
ac necessaria, nihil liberum nobis esset, cum ita moveretur animus, ut atomorum motu cogeretur.
11
Id
Democritus, auctor atomorum, accipere maluit, necessitate omnia fieri, quam a corporibus individuis naturalis motus avellere. Acutius Carneades, qui docebat
posse Epicureos suam causam sine hac commenticia
declinatione defendere. Nam cum docerent esse posse
quendam animi motum voluntarium, id fuit defendi
melius quam introducere declinationem, cuius praesertim
p.261
causam reperire non possent; quo defenso facile Chrysippo possent resistere. Cum enim concessissent motum nullum esse sine causa, non concederent omnia, quae fierent, fieri causis antecedentibus;
voluntatis enim nostrae non esse causas externas et
antecedentis.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Communi igitur consuetudine sermonis
abutimur, cum ita dicimus, velle aliquid quempiam
aut nolle sine causa; ita enim dicimus
"sine causa"
,
ut dicamus: sine externa et antecedente causa, non
sine aliqua; ut, cum vas inane dicimus, non ita loquimur, ut physici, quibus inane esse nihil placet, sed
ita, ut verbi causa sine aqua, sine vino, sine oleo vas
esse dicamus, sic, cum sine causa animum dicimus
moveri, sine antecedente et externa causa moveri, non
omnino sine causa dicimus. De ipsa atomo dici potest, cum per inane moveatur gravitate et pondere,
sine causa moveri, quia nulla causa accedat extrinsecus.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Rursus autem, ne omnes physici inrideant nos,
si dicamus quicquam fieri sine causa, distinguendum
est et ita dicendum, ipsius individui hanc esse naturam, ut pondere et gravitate moveatur, eamque ipsam
esse causam, cur ita feratur. Similiter ad animorum
motus voluntarios non est requirenda externa causa;
motus enim voluntarius eam naturam in se ipse continet, ut sit in nostra potestate nobisque pareat, nec
id sine causa; eius rei enim causa ipsa natura est.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.
Alpheios needs funds to keep these texts and tools freely available.
Make a tax-deductible donation by December 31, 2024 to keep reading.