Epistulae ad Atticum, Epistulae Volume II, Pars Prior Pars Posterior Epistulae Ad Atticum. Cicero, Marcus Tullius, creator; Purser, Louis Claude, 1854-1932, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
omne meum obsequium in illum fuit cum multa severitate, neque unum eius nec
parvum sed multa magna delicta compressi. Patris
autem lenitas amanda potius ab illo quam tam crudeliter neglegenda. nam
litteras eius ad Caesarem missas ita graviter tulimus ut te quidem
celaremus sed ipsius videremur vitam insuavem reddidisse. hoc vero eius iter
simulatioque pietatis qualis fuerit non audeo dicere; tantum scio post
Hirtium conventum arcessitum a Caesare, cum eo de meo animo
a suis rationibus alienissimo et consilio relinquendi Italiam; et haec ipsa
timide. sed nulla nostra culpa est natura metuenda est. haec
Curionem, haec Hortensi filium, non patrum culpa corrupit.
iacet in maerore meus frater neque tam de
sua vita quam de mea metuit. huic tu huic tu malo adfer consolationes, si
ullas potes; maxime quidem illam velim, ea quae ad nos delata sint aut falsa esse aut
minora. quae si vera sint, quid futurum sit in hac vita et fuga nescio.
nam si haberemus rem publicam, consilium mihi non deesset nec ad
severitatem nec ad indulgentiam. nunc haec sive iracundia sive dolore sive
metu permotus gravius scripsi quam aut tuus in illum amor aut meus postulabat; si vera
sunt, ignosces, sin falsa, me libente eripies mihi hunc errorem. quoquo modo
vero se res habebit, nihil adsignabis nec patruo nec patri.
cum haec scripsissem, a Curione mihi nuntiatum est eum ad me
venire. venerat enim is in Cumanum vesperi pridie, id est
Idibus. si quid igitur eius modi sermo eius attulerit quod ad
te scribendum sit, id his litteris adiungam.
praeteriit villam meam Curio iussitque mihi nuntiari mox se
venturum cucurritque Puteolos ut ibi contionaretur.
contionatus est, rediit, fuit ad me sane diu. o rem foedam! nosti
hominem; nihil occultavit, in primis nihil esse certius quam ut omnes qui lege
Pompeia condemnati essent restituerentur; itaque se in
Sicilia eorum opera usurum. de
Hispaniis non dubitabat quin Caesaris essent. inde
ipsum cum exercitu ubicumque Pompeius esset. eius interitu finem
†illi† fore. propius factum esse nihil;
†ei† plane iracundia elatum voluisse Caesarem occidi
Metellum tribunum pl. quod si esset factum, caedem magnam
futuram fuisse. permultos hortatores esse caedis, ipsum autem non voluntate
aut natura non esse crudelem, sed quod putaret popularem esse
clementiam. quod si populi studium amisisset, crudelem fore.
eumque perturbatum quod intellegeret se apud ipsam plebem offendisse de
aerario. itaque ei cum certissimum fuisset ante quam proficisceretur
contionem habere, ausum non esse vehementerque animo perturbato profectum.
cum autem ex eo quaererem quid videret, quem exitum, quam rem publicam, plane
fatebatur nullam spem reliquam. Pompei classem timebat. quae si
exisset, se de Sicilia abiturum.
"quid isti "
inquam
"sex tui fasces? si a senatu, cur laureati? si ab ipso, cur sex?"
"cupivi"
inquit
"ex senatus consulto surrupto; nam aliter non poterat. at ille impendio nunc magis odit senatum.
"a
me"
inquit
"omnia proficiscentur."
"
"cur autem sex?"
"quia xii nolui; nam licebat."
tum ego
"quam vellem"
inquam
"petisse ab eo
quod audio Philippum impetrasse! sed veritus sum, quia ille a
me nihil impetrabat."
"libenter"
inquit
"tibi concessisset. verum puta te impetrasse; ego
enim ad eum scribam, ut tu ipse voles, de ea re nos inter nos locutos. quid
autem illius interest, quoniam in senatum non venis, ubi sis? quin nunc
ipsum minime offendisses eius causam, si in Italia non fuisses."
ad quae ego me recessum et solitudinem quaerere, maxime quod lictores
haberem. laudavit consilium.
"quid ergo?"
inquam;
"nam mihi cursus in Graeciam per tuam provinciam est, quoniam ad
mare superum milites sunt."
"quid mihi"
inquit
"optatius?"
hoc loco multa perliberaliter. ergo hoc quidem est profectum, ut
non modo tuto verum etiam palam navigaremus.