Pro lege manilia, Pro Sex. Roscio, De imperio Cn. Pompei, Pro Cluentio, In Catilinam, Pro
Murena, Pro Caelio, Cicero, Marcus Tullius, creator; Clark, Albert Curtis, 1859-1937, editor
Made available under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
causa quae sit videtis; nunc quid agendum sit ipsi[*]ipsi scripsi: illi H: om. cett.
considerate. primum mihi
videtur de genere belli, deinde de magnitudine, tum de imperatore deligendo esse
dicendum. genus est eius belli[*]est eius belli H: est enim belli huius (eius E) modi EWt: est enim eius (huius ς) modi πδ
quod maxime
vestros animos excitare atque inflammare ad persequendi studium[*]ad... studium
om.
δ
debeat. in quo agitur
populi Romani gloria quae vobis a maioribus cum magna in omnibus rebus[*]omnibus
rebus HE: rebus omnibus cett.
tum summa in re militari tradita est; agitur salus sociorum
atque amicorum pro qua multa maiores vestri magna et[*]magna et ante multa hab. t
gravia
bella[*]bella et gravia H
gesserunt; aguntur
certissima populi Romani vectigalia et maxima quibus amissis et pacis ornamenta et
subsidia belli requiretis; aguntur bona multorum civium quibus est a
vobis[*]a vobis nobis H
et
ipsorum causa et rei[*]et ipsorum causa et rei p. H:
ipsorum et rei p. causa Et: ab ipsa re p. π: imperatoribus rei p. δ
publicae consulendum.
3
et quoniam semper appetentes gloriae
praeter ceteras gentis atque avidi laudis fuistis, delenda vobis est[*]est vobis
Eb1
illa macula Mithridatico bello superiore
concepta[*]concepta HE: suscepta cett.
quae penitus iam[*]iam om.
H
insedit ac nimis inveteravit in populi Romani nomine, quod is qui
uno die tota in Asia tot in civitatibus uno nuntio atque una
significatione[*]significatione H: significatione
litterarum cett.
omnis
[*]omnis scripsi: om.
codd. (post -one) curavit HE: denotavit cett.
civis Romanos
necandos trucidandosque curavit, non modo adhuc poenam nullam suo dignam
scelere[*]scelere dignam H
suscepit sed ab
illo tempore annum iam tertium et vicesimum regnat[*]et ita regnat om. tπ
, et ita
regnat ut se non Ponti[*]Ponti Eπ
: Ponto cett.
neque
Cappadociae latebris occultare velit sed emergere ex[*]ex Ht: et E: e δπ
patrio regno atque in vestris vectigalibus, hoc est in
Asiae luce, versari.
etenim adhuc ita
nostri cum illo rege contenderunt imperatores ut ab illo insignia victoriae, non
victoriam reportarent. triumphavit
L.(ucius) Sulla, triumphavit
L.(ucius) Murena de Mithridate, duo
fortissimi viri et summi imperatores, sed ita triumpharunt ut ille pulsus
superatusque regnaret. verum tamen illis imperatoribus laus est tribuenda
quod egerunt[*]egerunt triumphum H: egerunt tanta olim conieci: regem fregerunt coni.
Müller
, venia danda quod reliquerunt, propterea quod ab eo bello
Sullam in Italiam res publica, Murenam Sulla revocavit.
4
Mithridates autem omne reliquum tempus non ad oblivionem veteris belli sed ad
comparationem novi contulit. qui postea, cum[*]postea cum Benecke: postea quam (postquam ψ2) codd.
maximas aedificasset
ornassetque classis exercitusque permagnos quibuscumque ex gentibus potuisset
comparasset[*]comparavisset H
et se[*]et se
HE: om. cett.
Bosphoranis, finitimis suis, bellum inferre simularet, usque in Hispaniam legatos ac
litteras[*]ac litteras electanis σψ1: electos viros bψ2
: Ecbatanis Naugerius
(2) misit ad eos duces quibuscum tum bellum gerebamus, ut, cum duobus in
locis disiunctissimis maximeque diversis uno consilio a binis[*]a binis E2tπ
: binis H: ab unis cett.
hostium
copiis bellum terra marique gereretur, vos ancipiti contentione
districti[*]districti Wδπ
: destricti Et: distincti H
de imperio dimicaretis.
sed tamen alterius partis periculum, Sertorianae
atque Hispaniensis, quae multo plus firmamenti ac roboris habebat, Cn.(Gnaei) Pompei divino consilio ac singulari virtute depulsum
est; in altera parte ita res ab[*]ab H: a cett.
L.(Lucio) Lucullo, summo viro, est administrata ut initia illa
rerum gestarum[*]rerum gestarum HEπ
: gestarum rerum cett.
magna atque praeclara non felicitati eius sed virtuti, haec autem extrema quae nuper
acciderunt non culpae sed fortunae tribuenda esse videantur. sed de
Lucullo dicam alio loco, et ita dicam, Quirites, ut neque vera laus ei detracta
oratione mea neque falsa adficta[*]afficta π,
Naugerius: ac ficta cett.
esse videatur;